Power, Biakna, Zomi ~ Lian Tuang
Tu nai sunga thupiang tuamtuamte ka etet ciangin I minam sungah I kingaihsut phat mahmah ding thu pawl khat om ding tawh kibang ka sa hi.
1. Power
a- State level
2008 thukhunpi sungah bangbang a om zongin tu laitak a Chin state sunga thuneihna power pen a huampi in mi thum in hawm uh hi. i) Chief minister, ii) State speaker, iii) Secretary of the state govermment cih dan in ka mu hi.
2010 kitel hun lai in ei Zomi (Tedim kampau sung panin) State speaker I ngah a, 2015 kitel ciangin power nei panmun I ngah nawn kei hi.
State counsellor DASSK in Singapore a a thugenna ah “Khantohna ding lampi, lei, inn le lote nakpi takin ka lam uh hi. Adiak in Chin state le Yakhaing gamah nasia takin ka sem uh hi” a cih mah bangin State bup huam in tuate nasia tak kisem a ei Tedim Tonzang Cikha lam in zong I lawmte ngah zahzah ahih hetloh hangin I ngahngah sam hi. Ahi zongin a takzawdeuh a khalzawdeuh le nget tantan phul tantan namte peuhmah ei lam ah ong om thei nai mahmah lo hi.
Hih thu nih hangin ei a kiamsuk hi ta hang cihna ahih pah samloh hangin a ngaihsut huai mahmah dinmun hi ta hang ci in ka ngaihsun hi.
b- Union level
2010 khit USDP hun sungin Union level ah Chin state MP te committee le commission tuamtuam ah kihelna ciang tampi ban ah ama Professional hihna dungzui in President U Thein Sein in Thudotpi dingin Dr Ngun Cung Lian ong zat sak hi.
2015 khit NLD hun ciangin Thantlang MP sung pan Vice President panmun ong ngah a amau hihna dung zui in Pu Tual Cin Pau, Pa Hang Za Thawn te in Union huam panmun bul mahmah pawlkhat ong ngah uh hi.
USDP hun sangin NLD hun ciangin Union level ah Chin state le Zomite kidawkzaw ka sa hi. Ahi zongin Power nei panmun kingah kha nailo hi.
2. Biakna
Minam le biakna pen mimal phattuamna ding leh kipawlna khat peuh adingin ka zang ziauziau lua tawh kibang ka sa hi.
Tu laitak biakna sunga thu kigente le gelna hawmna a tamzaw pen Itna thumanna cihtakna cih upna thulaigilte sangin pawlpi thahat ding, kipawlna a tangzai semsem nading, mimal kidawk semsem nading leh neih le lamh kicin ding khawng kithupi sak zawleh kilawm ka sa hi.
Pawlpi hangin mipite in suahtakna noptuamna hamphatna ngah ding kilawm ahih hangin pawlpi mite in a pawlpi i lehpuak zawsop hi. Thu um mi a tamzaw pen nat le sat hun ding ngaihsutna bekbek tawh pawlpi khat teitei ah a ki om peuh hi mai hi.Pawlpi in pawlpi mite vangik a suan ding hi loin a dawn ding hi zaw lo hiam ka cici hi.
Biakna sungah I kimaikaihziate nakpi takin kipuahphathuai ding tawh kibang ka sa hi.
3. Minam vai
Minam vai ah zong thu kigen tam mahmah hi. Zomi hih manin gamtat luhekzia ding tuamtuam, I pawlpi le I kipawlna ding, I it ding le I muhdah ding.., cih bangin a bei theilo zah dong dingin thukhun tuamtuam I bawlbawl hi. I pu I pate in tua bangin thu tampi na khung se lo uh hi.
Vaphual bangin cihtakna nei ding cih thu khat bekbek na khung uh hi. Ken bel tua mah kicing ka sa mai hi.
Minam in a mite lamsang ding cih bang hi thei lo a, a mite hangin minam kilam sang ding hi zaw hi. Ataktak in minam lian ,Minam thupi le minam picing I hih theihna dingin sialkhau kisut bangin mi pawlkhat in a kibuaipih henhan thei nam hi lo a, minam sunga mimalkimte nisim nuntak khuasakzia tungah a kinga hi zaw hi ci in a ngaihsun mai ka hi hi.
Tua ahih manin minam vai I kimaikaihzia zong nakpi takin ki et phat dingin lunggulhhuai ka sa mahmah hi.
Hih te pen kei mimal ngaihsutna hi lel a thuman hi cihna hi sam lo hi. I ngaihsutnate sung khawm ngeingai dih ni. Lian Tuang
Comment piaknop aomleh...