Hakha khuapi sunga University leh College ah pilna sindan, sanginn leh vanzat tuamtuam
Pilna leh siamna tuamtuam a kisinna khatpeuh ah a kisampi ahi sanginn leh vanzat tuamtuam (infrastructure facilities) te pen University a khantoh nading leh a kicing pilna khat ngah nadingin thupi mahmah hi. Zogam ah aom University leh College sangte ahih leh akisam sanginn leh vanzat tuamtuam te bangzah ciang omta hiam? Bangci dinmun ah ding uh ahi hiam cih dotna pen a thupi mahmah dotna khat ahi hi. Tua ahih manin hih thu kankhiatna’ dotna pen “Hakha khuapi sungah a om University, College sangte ah a kisam sanginn, vanzat tuamtuam te bangzah ciang kicing ta hiam? Tua bang kicinlohna hangin pilna sinna ah bangtan sukha ahi hiam?” cih ahi hi.
Hih thu muhkhiatna ah adiak in pilna sinna ah akisam sanginn, zat ding vante, kimawlna, laibu saal leh a dangdang te bangzah in kicing ta hiam cihte tungah thu kanna kinei hi. Hih thu kankhiatna pan in thu muhkhiatte anuai a bang ahi hi.
A masa in Hakha khuapi sunga University, College sangte ah lai hilh nading akisam khan(room), sabuai, tutpah te kicing takin a omna kimu hi. Mimal kimu in a kidong sang naupang te lakah 78% in lai sinna ding khan a kicing in a omna leh sang naupang 75 % bangin sabuai, tutna a kicing takin om hi ci uh hi. Ahih hangin ih ngaihsut ding thu khat in hemna anei (Gtn; khut zaw, khe zaw te) sang naupang te ading tuahsuk kahtohna alem nading kibawl sak lo hi cih dawnna ahi hi.
A nihna ah kimawlna ding atual te kisapna kimu hi. Dotna adawng sang naupang 79% in kimawlna tualpi bawl nading a mun omlo hi ci-in dawng uh hi. Tua bek hilo in kimawl nading amun mun 2 a om hang hunbit in zat ding a senpi lohna kimu hi. Mimal kimu in a kidong sang naupang 51% in bel Gym kimawl nading amun aom hang kizang theilo hi ci tek uh hi.
A thumna ah University sang khat adingin a kisam penpen ahi laibu leh van tuamtuam te kisam ahihna kimu hi. Mimal kimu in a kidong sang naupang 63% ten amau sinna tawh kisai sim ding laibu akisapna leh sang naupang 25% in a kisap leh saploh zong ka thei kei uh hi ci-in dawng uh hi. Hih bang thuteng ih muh ciang sang naupang te laibu saal ah laisim thanem uh hi kici thei hi. Tua ban ah sang naupang atam zaw ten Ka-hiang laibu saal (Department Library) omlo hi ci-in dawng uh hi.
Kawllai ka-hiang leh Manglai ka-hiang te bekin laibu saal nei uh hi. Practical (athu bek hilo, a taktakin hih) sinna ding avan akisapna leh khan sungah akoih uh a om sun vante lah sang naupang te adingin akicin lohna kimu hi. Van pawl khat te pen a van man tamluat ban ah azenzen in siatsakna khat nei uh leh liau kha ding uh ahih manin zang ngamlo uh hi. Ih ngaihsut ding thu khat in major pawl khat ten sia/mah kicing (val liang) takin nei napi’n major dang te sia/mah kicing lo cih ahi hi.
A lina ah sang naupang te omna khawlna ding, mawtaw koih nading, mawtaw cycle koih nading munlehgam ngah nading leh ol-no takin sumthoh nading (ATM Set) te pawl kisam lai uh hi cih kimu hi. Hakha khuapi sunga University leh College te ah Bank a om loh banah ATM set nangawn omlo hi.
Sang naupang te om nading Hakha University sang huang sungah sang naupang te giahna ding abawl uh inn (hostel) a om tei hangin tutna khawlna alem lohna ciang khat om hi cih sang naupang 70% in hong dawng uh hi. GTI (engineer) sang ah bang, sang naupang te giah nading inn (hostel) omlo ahih manin khuasung ah innsap in om uh hi. Tua ahih manin sang naupang te dinmun pen omna khawlna a lemlohna kimu thei hi.
Thu muhkhiatte tungtawn in ih khinkhai ciangin Hakha khuapi sungah a om University, College sangte ah pilna sin nadingin a kisam sanginn, vanzat tuamtuam te a kisapna leh sang naupang te om nading inn a kicin lohna kimu thei hi. Cidam nading leh pumpi taksa khantoh nadingin akisam kimawlna thatang sanna neih nading amun leh avan a kisapna ki mu thei hi.
Tua ahih manin Zogam ah University, College te khangto in ahoih zawk nading leh pilna leh siamna te gamh piak bangin hong pia thei University, College ahih theih nadingin University, College sang tek pan thunei te, kumpi uliante, kipawlna tuamtuam te leh mipi akuama tek khut kilen in ih sepkhop ding kisam hi. Note: Written by Tha Cer Cin, and translated by langh Sian Khai
Comment piaknop aomleh...