Ka Pa tawh khatvei… ~ Hau Za Cin
… khualzin ding in ka dingkhia uh hi. Lampi sau pian ahih manin ka tupna uh nikai khit khuazin ciangin ka tung pan uh hi. Meltheihte kiangah Zomi ngeina bangin zin ka tung uh hi. Lupna, nek leh dawn nuam mahmah ahih manin ka gim ka tawl teng uh hong dam huaihuai a, nuamtak in ka ihmu uh hi. A zingciang khuavak tungin tho in sumbuk ah ka van lei ding khempeuh uh lei dingin ka vak kawikawi uh hi. Ka deih bang uh mu paklo ka hih manun ka gil hong kial pian ta hi.
Niangtui leh anlum khawng nek ding kizuak zihziah cih bang tamlo ahih manin a gamla sim khat ah ka paikhia uh a, ka va ne uh hi. Niangtui leh moh (anlum) a kibangin hong kilui napi ka pa in ama nektaang a phellang hong eukhia in ka kuangah hong koih a, “bangci?” ka cih leh “nang ne in” hong ci hi…
… ka zawlte khua ah “zawlte veh” dingin ka pai uh a, nektheih tuamtuam leh sakeu khawng ka pua uh hi. Ka pa zawlte in sa leh buhsih cih bang na nei mello uh hi. Huan gina cih bang neilo, nasem zo gina omlo uh, a zawlpa te nupa lah malaria tawh cina den uh ahih manin annek ding a cimawh dekdekte ahi uh hi. Ahi zongin ka tun nitak uh pan ka ciah ni zingsang dong uh maitai tak leh deihsak takpi in hong hopih, hong zindo uh a, “zawl” ahihna uh Christian ngeina bangin itna tawh hong lak den uh hi.
Thungetna leh thupha piakna tawh zan hun hong zatpih uh a, kumsim “zawl veh” tuah zong nuam kasa mahmah uh hi. Ka ciah uh ciang, naupang mahmah lai ka hih manin ka pa kiangah, “bang hangin ‘zawl’ kinei hiam?” ka cih leh, “nidang lai in khuaveng khuapam tawh kizopna cihte na omlo in, gal leh sa tawh kidiah in khua khat leh khua khat kido in kisim uh a, tua pan Pasian thu hong lut ciangin tua bang kigalneihna te hong bei deuhdeuh hi. Tua kigim neihna te a beina dingin “zawl” kineisak ciat a, tua zawlte pen sanggam bangin a kinei, innvai, lovai ah unau sanggam khat bangin vai a kihawmkhawm ahi hi,” ciin hong gen hi.
… gamsungah meh zong dingin ka pai uh a, Tuiphal luipi dung ka zui uh hi. Luidungah singluang puk tungah pateh po thei zel ahih manin tua lamen in a vak ka hi uh hi. Nino ni ahih manin thau zong ka pua uh a, ahi zongin vagik, gam-ak leh zulei nangawn kap ding tua ni’n ka mu kei uh hi. Guahzuk zawh ni nih ni ahih manin luinak lam ka tun toh uh ciang luigei a singluangpi khat tungah pateh (patang) na po takpi a, a luang dim in po ahih manin ka thungpi dim nih uh ka bawh khit uh ciang zong ka lo zo nai kei uh hi. Lungdam, maitai takin ciah in inn ka tun uh ciang a la nuam a om hiam ciin veng leh pam meltheihte kiangah ka gen uh a, nitumma in a hon in va delh uh a, a meh khop ciat mah uh tawh hong ciah ngeingai uh hi!
… zan kim laitak ka akgil sungvua aklui sangak in hong phawng ahih manin ka delh uh hi. Koh sang manlang zaw hiding hiam ka akluipi uh ka lap nawn kei uh hi. Ka pa in it mahmah hiding hiven, “Na sangkahna ding uh, na sangpuan leina ding uh ci a ka gawh ngamloh hiven,” hong ci hi. Ahi zongin sangkah hun hong tun ciang sangpuan ding a hoih mahmah amah ngiat in hong khuisak a, a nit ding bang lau in football suih ciang ka suah tangtang tazen hi (pheituam tenglo a suizaw!).
… zusa kua ka to uh hi. Pawlzu thau mahmah ahih manin mei tawh ka khut ngekngek khit uh ciang Bawngtupi tawh ka to ziahziah uh hi. Pawlzu tam mahmah ahih manin ka nek khop ding uh ka manpah uh a, a dang tampi omlai ding ahih manin tawhzom zel ka ut hi. Ka pa in, “amau zong hinna nei hi, nidang ciang i tawh dingin koih ni,” ciin ‘a kisam zah’ a ngah akisak ciang hong ciahpih ziau hi. Hinna nei khat pen a zahtakbawl siam na hi gige cih tun ka phawk hi.
… lo ka kuan uh a, aman za duhta ahih manin za zial dingin buk ah hong sawl hi. Za zial siamlo ka hiam, ka za zial pen nihvei khawng a tep leh tum pah hi. “Nang bel za zial siamlo, zong teep ngei kei tak ni ciai maw” hong ci hi. Pate in i gamtatzia pan i mailam ding zong na theikhol peuhmah uh na hi mawk hi.
… sing atsa ka kai uh hi. Khua khung pan khau tawh khih in ka kai uh hi. Tawn khat khawng kikai zota ahih manin leh kitangvalsak nuam pianta kihih manin kihatsak nuam pian in thakhat thu in ka kaih veva leh ka singkaih in ka khetul hong khawhkha pah lian hi. A si luang nimnem ahih manin ka pa lah ka hilh ngam kei uh hi. A guk in ka thuak uh a, ahi zongin ka khe bai pian hiding hiveng hong thei veve a, a tawpna ah, “na khe bangci hiam?” hong ci hi. “Bangmah ci kei e,” ciin ka khem sawm hi. “Na khe na pi banghang na kei ci na hiam. Sing kai lo in na ciah in,” hong ci ziau a, nial theih hinawnlo hi. Pianna pate kikhemzo dekdek zel mah leh kikhemzo khinlo himawk hi.
… a grapes huan ah ka pai uh hi. Grapes kungte zam dimdem in, Apple kungte no hilhial a, sekpi kungte hing dipdep hi. Thawhbat leh Hai kung zong bangzah hiam suan ahih manin tawlngakna mun dingin a nuam mahmah ahi hi. Huanlu pan huantaw lam hong hawlpih a, a dung a vai ka hawl khit uh ciang buk ah tawldam uh hi. “Mihing pen i khutpan piang, i sepsa i bawlsa bekmah in lungnopna hong pia zaw hi,” hong ci hi. A Thawhbat kungte kiguksak, kibawhsak a, a Hai kungnote kiguksak mah leh heh dingin tuatlo in, “Mi neihsa a deihgawh te hehpihhuai mahmah hi,” ci ziau lel hi.
… ka nite Kawl pan hong zin ka kha uh hi. Khuamual pan a sanggam numeite kilunglengsak nuam uh ahih manin aman zong thapia in ahanthawn hi. “I cidam dinga, i kimu kik zel ding hi….” ci hi. Mihing pen i mailam ding kigenkhol theilo a ci nuam ahi tam, ahih kei leh kihehnepna pen mihing ngeina hi cih a lahna ahi tam cih tudong ka thei nai kei hi… Hau Za Cin
Comment piaknop aomleh...