A thupi thu (4) ~ Job Cinpi
(1) “Thuakzawhlohna simloh adang te khempeuh thuakzo dingin hanciamin ka kisin hi.” (U Thant)
Hehna i cih pen thuakzawhlohna ahi hi. Tua ahih manin a heh khempeuh a thuakzolo hi pah uh hi. Ahi zongin U Thant gennop thu pen thuthukpi khat ahi hi. Amah pen mipil khat ahih mah bangin thuakzawhlohna a cih pen simmawhna a cihna ahi hi. Mipilte in gensiatna a thuakzawh uh hangin simmawhna pen thuakhaksa sa tek uh hi. Gensiatna le simmawhna pen a kibang tawh kibang napi kipamdanna om se hi. Pasian kammal sungah, “Na khangno lai-in mi kisimmawhsak kei in,” ci hi. Hong gensia khempeuh in hong simmawh ngam lo ding uh hi. A kampi uh tawh hong gensiate in hong zahtakna khat uh a om na hi gige hi. Hong zahtak lote in hong gensia loin hong simmawhbawl thei uh hi.
(2) “ Zanni bei khi zo a, zingciang pen hong tung nai lo hi. Ei-te in tu ni bek i nei hi. Khaileh kipan pah ciat ni.” (Mother Teresa)
Na hoih khatpeuh sep ding a hoih pen hun in tu ni tu hun tu laitak ahi hi, ci-in thummute in na gen ciat uh hi. Zingciang thai ciang bang thu piang ding cih kigen thei lo ahih manin na kisin ding na hanciam dingte khatpeuh tu’n kipan pah in. Upna sungah zong tua pen a thupi pen ahi hi. Kawlte paunak khat om hi. Na khangno lai-in pilna zonginla na gol ciangin neihlelam zong in. Na tek ciangin na kha ading Pasian zong in, ci uh hi. Mi khempeuh a tek dong nungta lo uh hi cih pen gengen ding kisam kasa nawn kei hi. Tua ahih manin tu mahmah in kipan pah in.
(3) “ Damtakin ka pai hi. Ahih hangin ka nungkik ngei kei hi. (Abraham Lincoln)
Gualzawhna, matutna cihte pen manlangtaka kingah thei kila thei hi lo hi. A hang pen gualzawhna matutna ngah nading baih lo ahih manin hun piak zawh ding kisam hi. Phawk ding kong deihsak thu khat om a, bang mah sem lo a mawk ngak cih pen a mawkna mah hi pah lel hi. nawhsep ding a thupi ahi kei a, damtakin na sem zongin a thupipen in, nungkik lo a mainawt den ding ahi hi. Lam na pai ciangin na nawh tai leh gamla na tung ding hi. A taite sangin tawlnga lo a lampaite mah lam sawt pai zo zaw uh a, a tawluu zong dam zaw lai hi. A thupi pen in, nungkik loh ding ahi hi.
(4) “ Nasem lo a kingah an pen guknek an ahi hi. Tun an ka ne khin a, tua hangin na ka sep kul ding hi.” (Mathama Gandhi)
Laisiangtho Pasian kammal sumgah, “ Thadahte an na pia kei un,” ci hi. Duhhop lua a sum le pai ngah nading ahih nakleh a innkuanpih a khua a tui, a minam khual lo a nasem ding a om mah bangin a zi a tate nek ding dawn ding, a nu a pate nek ding, a innkuanpihte nek ding tang ne ngam napi amau sep ding tang a sem nuam lo mi pawlkhat om uh hi. Sanggam laizom luat ci loin nasem lo a mawk ngah theih nading ahih nak leh a ol a baihlam theithei a zong nuam mi pawlkhat om uh hi. Mi pawlkhat in nasep pen “Dampiakna” bangin ngaihsun kha uh hi.
Nasem lo a nungta zote thupha ngah thupha sang bangin mu uh hi. Tua hangin a innkuanpihte khatpeuh gamdang ahi a, a sepna khatpeuh ah khasum tam a san ciangin na sem nuam loin mang pakpak nuam se uh hi. Mawhsakna ahi kei a, naseploh pen thupha sang i sakloh ding a deih ka hi hi. A khangto gamte ah pilna thupha, hauhna thupha, siamna thupha sang uh hi. Ahi zongin amaute tungah thadahna thupha ngah lo uh hi, cih ding ahi hi. Mi khempeuh phial in nasem uh hi.
Nasep tawh kisai Zomi pawlkhatte ka muh ciangin ka lung a nuam kei hi. Bang hang hiam cih leh a sepnop uh sem kha loin nuntak haksatna tawh sum ngah nading bekin na kisem hi. Tua hangin a nasep uh nuam sa loin nasep ding thadah thei uh hi. A sep nopte uh a pil a simna un cin lo zong hi thei a, a pil a siamna un cin napi a sep nading mun om lo zong hi thei hi. Tua manin mawhsak theih ahi kei hi.
“Lunglutloh nasep khat sem le’ng lunggim den hi.”
Tua ahih manin na sep nop pen mah zong inla thalawptakin sem in. Tua hi leh na lung nuam dinga na nasep nuamsain na tha lawp ding hi. Sep nop khat sep ding pen duh mahmah anlim nek ding ngaklah mah tawh kibang lel hi. Sep nop loh khat sep ding pen damawh an nek mah bangin duh lo lim sa lo napi gil vah nading beka nek ahih manin nene zo napi a lim a alna kithei lo ahih manin a mawkna tawh kibang hi.
Na Zomipihte sim theih dingin na Share sawm in. Lungdam, Job Cinpi (Zomi Laisim Nuamte)
Comment piaknop aomleh...