Riverside – Las Vegas – Hoover Dam – Williams
Sunday, November 2
Mungno tawh ko gel bekmah kithuah in Riverside pan zingsang nai 8:00AM in ka dingkhia uhhi. Ken still camera leh video camera a baihsa in koih kinkenin hun khatkhat teh ka zaih hi. Ka paina khempeuhah mual vive in hong umcih hi. Mual tungah bangmah po meel lo in suangtaak suangsakh vive dan ka mu hi. Ka kim ka pam uhah zong sing golpipi po se lo in sehnel gamdan vive ahihi. Ahi zongin lei maitang teng sehneel maii vive bel hi khin lo in haksapipi in singkung pawlkhat a khawk a khawk in po zo veve hi.
Mun khatkhat ah mualtung ah sing kizingtak a, a pona zong na om kawikawi zel hi. Mualtung teng bangmah po zawhlohna mualkuam tengah huih pan a meitha lakna ‘wind turbine’ vive kimu thei a, tua huih thate tawh energy/power storage abawl uh ahihi. Tua bang a wind turbine tampi kikoihna munte pen ‘huih tha laakna lo zau’ (wind turbine farm or wind farm) na ci zawzen uhhi.
America pen a zai mahmah hangin mun khempeuhah electric mei ki-ngah hi. Zat ding leh dawn ding tui kingah hi. Tuate a piak theih nadingin tuitha pan ahi zongin huihtha pan ahi zongin khua-phelep mei tangsak hi. Tua banah suangmeihol tawh ahizongin ninh buakna pan a kingah a kuang thei ding ninhpa a tuamtuamte halna pan zong meitha piangsak uhhi. USA gambupah meitha ngahna a nuai a bang ahihi.
USA Gambup Meitha Lakna
- Coal (suang meihol – steam engine) 39%
- Natural gas 27%
- Nuclear power 19%
- Hydropower (tuitha/dam) 6%
- Other renewables 7%
- Biomass (ninhpa) 1.7%
- Geothermal (leitanglum tha) 0.4%
- Solar (ni taang tha) 0.4%
- Wind (huihtha) 4.4%
- Petroleum (datsi-dissel cih dante) 1%
- Other gases < 1%
Tua hi a, amau gam bangin bawl thei ziahziah pah thei khong hi leng, Zogam khua khempeuhah nitaang tha, huihtha leh tuitha bek tawh zong, khuaphelep mei mun khempeuhah mei taang bek hi lo in, an huanna, puan sawpna akipan kicingtak a kipia zo zihziah ding hi mawk hi. Ahi zongin suangmeihol khulna pan (coal-fired steam engine generators) meitha piansakna ah huih nin sak (air polluted) lua ahih manin 2050 kum ciangin zat nawn loh dingin ngimna nei khol khin zo uhhi.
Tua bek hi lo Kawlgam kumpi in ei gam ei lei puah masak ding sawm hi leh, Kawl gam pan gamdangah siikzawnpi gol mahmah a ih puak gas te tawh, ih gam sungah an huanna ahi zongin, meitha piak nading in ahi zongin, zang leng zong ih gamah sing khul kul lo ding aa, ih gam ih lei sun ni sat mahmah hun laitak na ngawn in, ih kim ih paam ih muhna khempeuh singkung lopate tawh dum dildialin niim dildial ding a, zan ciangin khua khempeuhah khuaphelep mei taang zihziah ding ahihi.
Lampi ah ka paipai uh ciangin lamsak lam khang gam kidawh dan a mual a guam na kikheelkheel in singkung lopa zong na kilamdang kawmkawm pah zel hi. Mun khatkhatte ah eilam gamlak a ih muh ngei loh paakbeel sung khawng bek a, a ih suan theihte ‘cactus’ kici teh nei lo a kildawn tawh kibang ling tawh kidim a tehte a peek deda singkung namkhat leh ‘saguaro’ kici a teh nei meel lo a mul thipthiap singkung namkhatte ban ah ‘Joshua tree’ kici singkung a tehte taakteh tawh kibang in sing hiangtung leh akungpi tungah a kiphut zengzang singkung nam khat cih bangin a hon ahon a a pona ka mu uhhi.
Ei lamah paakbeel sungbek a ih koih bang lo in hih lam ah singkung golpipi cia mah pha mawk hi. Maan tawh kizaihkhawm nuam in ka sawm kawmkawm in a lamdang zaw a singkung golzaw peuh na om lai kha thah leh ka cih kawmkawm teng tawh, ahoih zaw ding deih se lua ka teltel uh a ka khenkhen uh leh, gitneihloh kal in Las Vegas City tung ding ka hi ta uh a, koi mah ah kizaih man lo in ka nusiacip kha uhhi.
Azom omlai…
Agelh: Awn Za Pau
Comment piaknop aomleh...