S.M.A.R.T. Goals Kici Na Za Ngeina? ~ Hau Za Cin
English a SMART cih ciangin pil vai, pil gamtat, pilvang taka kalsuan, etlawm, kilawm taka gamtang cihnopna hi.
- S = Specific (Tup leh ngim kician)
- M = Measureable (Muhtheiha mainawtna)
- A = Attainable (Tangtun theih)
- R = Realistic (Hithei, Piangthei takpi)
- T = Timely (Hunlap)
Specific: English in ‘specific goal’ a kicih ciangin tup leh ngim, sawmna khat a kician mahmah khat gennopna hi. Mi lawhcing khat hi ning. Mihau khat hi nuam ing. Degree sangpi khat ngah ning. Ulian suak ning cih bangte hiziaulo hi. Milawhcing ka hih nadingin ka tha neihzah tawh nasem in sum leh pai zong ning, pilna zong ning. Lai nakpi in sim ningin Science tawh Master degree khat ngah ning. Ka hauhna dingin sumbuk bawl ning in puan leh khedap zuak ning cih banga ngimna kician, tupna kician neih ding genna hi.
Tupna leh ngimna kician a om theihna dingin hihte tel mahmah kisam hi:
- 1. Kua: Kua teng kihel ding?
- 2. Bang: Banghiam ka tup leh ka ngim?
- 3. Koi ah: Koi ah kingah ding? Koi ah zong ding? Koi ah sin ding?
- 4. Bangciang: Bangciang zo ding? Bangciang kipan ding? Bangciang sem ding?
- 5. Koi zaw: Koi zaw sem ding? Koi zaw lampi zui ding? Koi semin, koi semlo ding?
- 6. Banghang: Banghang in tup? Banghang in deih? Banghang in thupi?
Gentehna khat gen ding hileng: “Degree sangpi ka nei dinga ulian ka suak ding hi” cih pen Specific goal kammal tawh gen ding hileng – “Lai hoihtak simin Science tawh Master degree ka ngah khit ciang kumpi na semin ulian ka suak ding hi,” kici ding hi.
Measurable – Muhtheiha mainawtna a om theihna dingin tup leh ngim kiciantak a om khit ciang kalsuan zia ding kal khat khit kal khat siksan ding gelkholh ding ahi hi. Kum khat sungin sum tulza khat ka bank account ah ka khol ding hi cih bang hi leh, kumkhat a cin ciangin bank ah sum omzah tulza khat a pha hiam cih et theih pah hi. Kum thum sunga zawh ding degree pen kum thum in ka zo takpi hiam cih a kitheihna dingin kum khat a zawh ding teng kumtawp ciang ka zo hiam cih ki sittel theih hi. Tua banga na tup na tangtun theihna dingin – kum bangzah kisam lai, laisim ding bangzah om lai; sum bangzah koih zo, bangzah kisam lai cih bangin ei leh ei kidot ding, a taktaka zong va et ding ahi hi.
Attainable – Na tup na ngimna na neih khit ciang bangci tangtunsak ding cih pen limtak na ngaihsut ding ahi hi. Na lungsim na hanciam kul a, na siamna na zat kul a, sum leh pai bei a kul leh zong na beisak phot ding ahi hi. Na hihnop loh laisim vanvante, haksa taleh sum khol vanvante, duh ta lecin na nek nailoh dingte cih bang na hih ding hong omtoto ding hi. Tangtun theih ahih manin na tangtun dan ding bek a kisam hi a, bang hun in tungsak ding, bangzah a kuhkal ding, bangzaha hanciam ding cihte nangma khut ah omta hi.
Hithei kenteh na cihcihte hong hithei dinga, kei tup ngam ding hikei na cihte hong piang toto ding hi. Banhang hiam cih leh na hanciamna in na tupna lampi ah hong tonpih ahih man hi. Tupna leh ngimna khat na neih ciangin nang pen tua bang hithei dingin kimu khin na hih manin a tup ngam, a sawm ngam na hi a, na tangtunsak ding bek na maban ahi hi. Tua bang tupna sang na tunna dingin nang zong a hoihpen leh a siampen na hipah hi.
Realistic – Tup leh ngim i gen ciangin ut mawkmawk leh hinuam ing cih mawkmawkte genna hilo a, ka hanciam peuhmah leh ka hithei ding hi cihte ahi hi. Mihau ka suahna ding pen hanciam peuh leng a piang ding hi. Zingsang thobaih in sumbuk hong in van hoih zuak leng kikhawng ding hi cih nang leh nang na kimukhol khin hi. Tup leh ngim cih ciangin a mawkmawk tupna hilo a, a sangpi tupna ahi hi. Nang hihtheih leh nang siamna, nangma lungsim in a bat ciang, nangma pilna leh thatang in zong a zawh ding na mukhol thei hi, tua pan na ngimna ahih manin a tangtung thei takpi hi cihna hi.
Tupna niamlua pen piang baih mahmah leh kilawm napi baih tuan deklo hi. Banghang – haksalo hi cih thei na hih manin hanciam nuamlo hiteh. Tupna sangpi hileh baihlo hi cih thei na hih manin nakpi in tum in hanciam na hih manin na tangtun pah ding hi – tup lua mahmah na hih manin na gim na tawl lam zong phawklo in na sem ngitnget hi.
Timely – Tupna pen khantawn hanciam ding hilo a, kum tua zah sungin tua zah ka tung ding hi ci-a tup ding ahi hi. Kum nga sungin sum tulza sawmnih ka nei ding hi. Kum thum sungin Master degree ka ngah sawm dinga, kumpi nasep tawh ka zomsuak ding hi cih bangin. Hun ciangtansa na neih kei leh khantawn tupna suak ding ahih manin manlah sep kullo, kinawh kullo, hanciam zong kulse lo. Dam sungin a tangtun leh lah pha, a tangtun kei leh zong lah pha cih bang ahih leh lawpna, hanciam nopna omlo a, hun paipai lel dinga, nang bel na tutna kidang ngeilo ding hi.
Tangtun theih ding, hun tuazah sungin piang thei ding, kum tua zah in hithei ding na cih khit ciang ahi thei ding thu na khuak ah na tuat khitsa ahih manin hong piang takpi ding hi. Tua hun lapa na sepkhiat ding, na tunsak ding bek a kisam hita hi. Tangtung hi cih i theihna khat pen i mit tawh mu maw, i bil tawh za maw, i kam tawh ne kha maw cih bang ahi hi. Bank ah sum tulza sawmnih omta cih i laibuno pan i muh leh a hunlap hipah hi. Mite in, “Hei, amah hau ta ei” hong cih ciang a kihauta cihna hi.
Ciamteh ding: A source a thei nuamte adingin: www.google.com ah “SMART Goals” cih na zong un. Hau Za Cin
Comment piaknop aomleh...