Lungsim picinna Maturity (Part 2)
Picinna a kilangsak thute – Hih anaui aa thute in ahih le picinna i limlemel te ahi hi. Makai hoih khat pattah theih nading in hih thute tawh a kilam ding kisam hi. Hih thute tawh kua in picing naitak lo, lungsim khangcing tak nailo cihte i en thei ding hi. Pa/Nu khat na hih leh hite in na tate neih theih nading in na hanciam ding kilawm thute ahi hi.
1) A picing mikhat in hih ding aciamsa (commitment) na khat peuhpeuh hunsawt ta leh kuhkal tak in sem toto hi.
Picinna a kilang sakmahmah thukhat in lungkim (gratification) ziauhziauh lohna ahi hi. Cihnopna in sangkah naupang khat ahih leh lai khat theihlohna hangin lungkim ziau lo in theihsawm tantan aa a khatna angah dong hanciam tentan na hi zaw hi. Amauten a nasep nate ah lem mel asak loh hangin a tawp dong mah paisawm uhi. Zomi ten ‘bui a phak kuan aatawp” icih paunak bangin maban tut ma in a tawpte in lungsim a picing nailo te a hi zaw uhi.
2) A picing mikhat pen gensiatna le kosiatnate hangin puklo hi.
Mi khat hong picin ciangin, na khat peuhpeuh upmawh bangin zong ‘hoih pah lo’, tua mah bangin ‘siapah lo’ hi cih thei thei uhi. “Khat veileh simsing pak, khat veileh zosing pak” cih kipkholo a kikhelkhel leitungthu te theih siam hi. A picing mi in gensiatnate hangin amah kisia tuamsak lo a, amah le amah akimuh na zong neusak tuanlo hi. Amaute in ahihna uh ah kipkho tak in dingkip lel uhi.
3) A picing mikhat in kiniamkhiatna lungsim vom hi.
Kiniamkhiatna le picinna pen a tonkhawm ahi hi. Kiniamkhiatna cih pen nanglenang kineu muhna hilo zaw aa, nang aading neu muh na a hizaw hi. A picing mite in amau le amau ngaihsut pi in kinei lo uhi. Apicing mite in, agualzo miten a gualzawhna te uh mite tungah koici hopkhiat kik cihte mu thei uhi. Tua bek hilo in amaute gualzawhna apia Vanglian Pasian tungah minphatna, lungdamkohnate zong lungsimtakpi tawh pia uhi. Hih thu in ahih leh kiliatsakna tawh a kilehbulh thu ahi hi.
4.) A picing mikhat in thu akhentat ciangin a thuakna (feelings) tawh hilo zaw in a mau zialetong (character) tawh khentat uhi.
A picing mikhat pen thumanpha (values)te tawh nungta hi. Amaute in nunna thu laigilte (principles) nei uh aa, tua tawh kizui in thu khensat uhi. Nuntakna haksatna tuipi te hoihtak kantan zo uh a, a nunsung in zong ahoihnate sem masa (proactive) den uhi. A maute zialetong in a lungsim thuakna (emotions) uk zo hi.
5.) A picing mi in alungdamna ko tanghtangh hi.
“Ciimnuai aa sa ki bak, Geeltui ah kithuk” paunak in lungsim picinna ding le mihoih mipha neih theih ding lungsim puakzia hilhna paunak ahi aa ahoih mahmah Zomi te ngeina khat zong ahi hi.
6) A picing mi in masak ding le nunun thute thei hi.
Gentehna in; Sum tulnga a nei naupangkhat in tua sumte koimun ah koi ci zat ding cih ama lungsim utna bek uangsak lo in ngaihsun thei hi.
7) A picing mi in a sepkhiat ma in pilna zong masa hi.
“Bal teh tung aa tuisun” bang hilo in a picing mikhat pen thu kihilh thei hi. Amau pen ahi den, aman kiken kisa lo uhi. Amaute pil semsem, pil na a kisap semsem lam uh thei semsem uhi. Amaute in Siate, U te, Pute tungah ahizong a dang khat tung pan ahizong thudot ding kihta lo uhi. A pilte bek mah in pilna zong uhi. Lai-at: Nk Khanno Ref: Psychology today.com (The Mark of maturity by Tim Elmore)
Comment piaknop aomleh...