Gamgi vai: Pu Mang Hen Dal tung lungdam
Gamgi vai mapanna le matutnate hangin kei mimal in Pu Mang Hen Dal tungah ka lungdam mahmah hi. Bang hang hiam cih leh
1) Gamgi vai buaina pen I theih sa tek ahi hi. Gamgi puah phat ding le gamlim bawl phat ding cih lunggulhna a om ciat hangin ama thuneihna tawh hangsan takin hih thu a taksuah theih nadingin phul tentan hi.
2) Gamlim puahpha ding cih ciangin a) Ukpite hun lai a gamlim b) Mangkangte bawl gamlim c) Suahtak ngahkhit gamlimte d) 2008 thukhun tawh a kipomkhawm gamlim cih bangin nam tampi a om laitak kawmkal ah Mangkangte bawl gamlim bulphuh theihna dingin hong vaihawm zo mawk hi.
3) Tulai tak mahmah in a kizang gamlimte zanglo in mangkang hun lai a gamlimte a kizat tektek nadingin kumpi thuneite sungah kinawkna kidona kalangpanna lian mahmah ding hi. Kei theihpih ciangciang zong tam mahmah a ka theih loh zong tamzaw tham lai ding hi.
4) Hih vai hangin popular na le pahtakna ngahna tam khollo ding cih theih sa ahih hangin sem veve a, Union maban dingin kician takin hong nuntak sakkik pen thupi ka sa mahmah hi.
5) Tu ni ciang dinmun a tunna dingin Pu Dal in sum le pai beina, tha le ngal, maizumna thangpaihna khasiatna tampi tak kuama theihpih loh in tuakmun mahmah ding ahih manin ka lainat mahmah hi.
Lungdam nihna
Gamgi vai le Khaikam University sanghuang vai cih thu tuamtuam a om simin kumpi thuneite kiangah amau hih theihna ciat tawh Gamlim lui le Data tuamtuamte tawh a hunhun in a panpih ngiatngiat Major Khup Cin Pau (Singapore), pu Pau Mung. Galkap Engineer (Singapore), Dr Dongno (Australia) tungah zong thupi sa in zahtakna ka pia hi.
Amaute panpihna tawh thu kilumlet pah hi cih ahih pah sam loh hangin, amaute panpihna hangin noptuamna le lungsim thahatna tampi piangsak hamtang ding hi ci-in ka lamen a thupi sa-in zahtakna ka pia hi.
Mipi tawh kimuhna
Sagaing gamgi vai mipi kimuh khopna pen 4 vei kinei dinga a ni masa pen Khampat ah tu ni 7 October zingsang lamin kinei hi.
Kumpi lam panin Pu Micheal Mang Hen Dal (Minister, chin state) le Pu Kam Za Mung (Minister, Sagaing Division), Tamu pan MP te ban ah Nyi Pyi Taw pan leitang lam tawh kisai a lian pen pa le Kawlpi, Tamu, Khampat, Tonzang, Tedim, Falam, Hakha pan thuneite kim takin kihel hi.
Kimuhna sungah khampat le tua kim a om khua khempeuh pan in hausa upa le khuasung makaite kisam hi.
Thu om zia a tom in gen ding hi leng, Zogam – Sagaing gamgi pen mangkangte hun lai gamlim le gisuangte siksan in gisuang phut kik cih hi mai hi. 1938 kum gamlim le gisuang lui te zongkik ding phut pha ding. Gamgi pen tulaitak I theihna tawh kibang loin pawl khat hia lam ah kihel in pawl khat hih lam kihel ding cih ahi hi.
H.E Micheal Pu Mang Hen Dal le H.E Pu Kam Za Mung te in thugenna a neih khit ciangin gamgi vai nasepzia kalsuanziate thuneiten a ban takin hong nei uh hi.
MP te le mipi lam pan thugen tuamtuam a om ciangin Pu Hang Khan Lian in hih vai pen a thusialua ding lam sangin a hoihzaw ding lam a hihna, hih vai nasemte adingin hamsatna tampi om ding a hihna, Mangkangte 1938 gamlim lui kibulphuh ahih manin a lungdamna thugen a tua tawh hun zawhna kinei hi.
Tua khit ciangin 1938 kum a kiphut gamgi No.1 (Khampat le Kanan kikal) en in kipai ngeingai ah photo kila khawm ngeingai hi.
Hih gamgi vai kalsuanzia pen a huampi in gen ding hi leng deihna khempeuh ngah ta cihna hi loin tu lai khuahun le dinmun sung pan a lem thei pen le ahoih thei pen dinmun ahi dingin a lamen ka hi hi.
Mipi tawh kimuh khopna pen Kawlpi, Zonuamzang le Tuikhingzang khuate ah zong a kizomin kibawl lai ding ahi hi. Khampat khawpi ah bel kumpi thuneite le tua kim a hausa upa teng ban ah Tedim panin U Lialian (Pa Hang Khan Lian), kawlpi pan in Lawm Zam Thuam le u Nangpui (singunau) tawh na kihel thei ung. (midang ten a theih loh hang phamawh lualo ahih manin kawllai in i gelh nawn kei hi.) Lian Tuang
Comment piaknop aomleh...