COVID-19 Virus update (US) leh kidawp tekding thu pawlkhat
Tuni ciang ciang US gam sungah virus angah mi 3130 leh asi mi 62 pha ta hi. State 49 ah natna nei kimu ta hi. Scientists te leh experts pawlkhat genna ah US gam 60% bang natna kilawh thei ding hi ci uh hi. Banghang hiam??
Hih virus pen abeisa aa virus tuamtuam te tawh kibanglo in lahuai mahmah hi. Nuclear bomb dan aa alahuai mahmah Biological weapon hi thei ding hi ci in scientists, mipil leh politicians tampi in zong ummawh in genkhia uh aa, news te ah zong pawlkhat i zak sa ahi hi. US leh China te bang khat leh khat akigawh gawh laitak hi kici hi. Ahi zong in prove na belh om nai tuan lo hi. Nidang aa apiang ngeilo leitung gam khempeuh kilawh kizeel maang na te piangin Gam tampi in National Emergency taangko khia uh hi.
Gam khat in National Emergency taangko khia cih pen amau gam ah alahuai pen din mun tungta uh ahih manin ataangko khia uh ahih hi. Hih virus pen “Novel coronavirus” cih kiciamteh in damna zatui kimu nailo hi. Bangbang ahi phial zongin tu aa virus crisis pen thu mawkmawk hi lo aa, akuamapeuh i kidawp mahmah tek ding hong thupi mahmah ding hi. President Trump in National Emergency hong taangko khiat khit zawh nung sang pen ala huai mahmah dinmun hi ta hi cih i theih tek ding thupi hi.
1) Mipi hon omna munte ah vak loh phot ding – van lei ding akisam lua aom kei leh mitamna mall, market khawngah va vakvak loh phot ding hi.
2) National Emergency hun sungin Biakinn (church) te ah kikhop loh phot ding ahoih pen hi – ei ma inntek ah tawmvei sung kikhop phot ding dan ahi hi. I uk kumpi te thu zong man pah ding ahi hi. Korea gam aa thupiang zong etteh pah ding hi. Korea kamsang pastor khat hangaa a pawlpi mi te tampi natna lawh in, ama hangin Korea gamup ah mitampi te tua virus kilawh gawp aa, mitampi in zong sih lawh uh ahi hi.
3) Kimuh khopna atuamtuam (Homecell, kikupna meeting te leh Pawi tuam tuam) te zong tawm vei sung khin (postponed) phot in ei ma inn tek ah om phot ding ahioh pen ahi hi. Bang piang ding kithei lo ahih manin kidawp kan om lo hi.
4) Khat leh khat tawmvei sung mihon pi in kihawh hawh loh phot ding hi – unau sanggam innkuanpih kihawh, kivaan cih loh siah mi ahon ahon aa kihawh te zong hih loh phot ding ahoih pen ahi hi.
5) I ci anat aa 1-Bukkhuh (Cough) 2-Cisa (High fever) leh 2-Naklahna (Shortness of breath) akigawm in i neih leh zato pai pah ding ahi hi. Natna i ngah khak zen zen leh zong lungkham lua lo in i doctor te leh thu nei te thu ngai pah zuih pah ding ahi hi. Natna ngah alang val bang dam kik lel uh hi.
6) Ahih theih leh apua lam khawng ah zong An va nek loh phot ding hi. Restaurant leh Buffet sai cih te pen mihon omna ahih hang ahi hi.
7) I khut pen second 20 ta sil in Hand sanitizer tawh sawp den ding ahi hi. Zii pai i ciah ciang ahih kei leh apua lam pan i ciah ciang hand sanitizer tawh i khut teng sil ding athupi pen ci uh hi.
8)) WHO in Pulnatna ( Pandemic) in ciamteh ta uh aa, hih crisis pen hong sauvei/sawt thei dinghi ci uh hi. Tua ahih manin inn aading akisam (nek leh dawn aa kipan) te lei kholh, khol kholh ding ahi hi.
9) Tu sung teng khualzin het loh phot ding hi. Airport leh visa atam zaw zong kikhak ta hi. Mun khat peuh ah kiawk ciap thei ding hi.
10) Coronavirus hangaa no Asian te ci in hong kiko, hong kisimmawh, hong kivuak sawm leh Police te sam pah in “Hate crime” hi cih report pah ding ahi hi. Hi te pen “serious criminal case” hi aa, US thu khun te tawh thu kibawl thei in “Civil right act” tawh zong kituak het lo ahi hi.
11) News te ngai den in i uk Kumpi thu nei te advice piak te lungngai tek ding ahihi.
Topan i omna ciat ah hong cingkem ta hen!! Thomas On S. Mung (Washington DC, March 15, 2020)
Comment piaknop aomleh...