Theih huai khuak ciimna!
Khuak ciimna leh Teiina taiima zia khen na!
Amasa in ih thulu sang in tulai thuthang te ah thuluan zia gennuam masa hihang. Neek ding neilo, Nasep neilo in Sakol nungzui leh kulii vanpua mite, Loukho mite gampua ah ilal ciang in nasep kinei, ankam liim in ih gil vah theihna khom kimu aa, acitak nasem te lawh cin’na kingah zaw diakhi. Tua hun ciang in Tangah nawi mu abang minam leh lungsim ngaihsutna anei te in Nu le Pa , Ihkhua leh Ih pianna gam uk nate kineu muhna tualniam sakluatna lungsim leh ngaihsut na nei suak thei hi. Tua man in phunsan na leh etneu na ahi ih khan khiatna na mun leh hong pantah te kisim mawh thei hi. Tua zui na dinmun ih dinmun akhilkhil in nam guk in en kik leng . akisap nabul pi kimu khia hi.
1. Ih IQ ( Intellectual Quotient)
IQ in bang hi zen hiam? Mihingte ngaihsut na ciangtan theihna kibawl thei hiam? Gen teh na in Khuakneilo , Sin leh Lung neilo cih dan in mite na mu kha ngei hiam? Tua mun ah apua lam muhna leh asung lam ciimna kithei khin lo hi. IQ kicih na mun ah’ Ciapteh theihna khuak akhuaval teiciim na om hi. Ahih hang kimu theilo hi. Kilawng theilo hi. thucin thutang ciamteh thei hi. Thubuai te lemsiam hi. Aki mudah te ki it sak hi. Na khempeuh ah lunglawp huai leh etteh tak in om thei hi. Tua dan IQ na neih hiam? Ih nei hiam? Eite kisap na nam khat IQ hithei ahihi.
2. Ih EQ ( Emotional Quatient)
Nang leh Nang’ Ei leh ei, dinmun ki en tel kisittel in ki en kik hi leng, Nakiim napaam a, aomte dinmun tawh kilam danna ahun amun zui in lungsim ngamtat kampau, ki zopzia te ah , Na lungsim taktak nalungsim kulthuk penpen tawh aki Lamdang ki Ukna, ki Makaih na, ki Pattah na, Upna kidang, Ngeina kidang te avekpi in amun ahun zui in thupi tek hi cih sansiam na leh septheih siamna , neih kul lungsim ahihi. Hatzat na, Muhdah na, Huat na, Etsat simmawh na te nusia phot in ahi ding mah ahihi kilamdan in hoihna hizaw cih nasan siam mite in EQ anei hamphatna manphat na anei ahihi.
3. Ih PQ ( Physical Quotient)
Na PQ, Ih PQ pen eimau mimal ciat dinmun tawh ki mee mat zaw hi. Na lungphut zia leh Ngaihsut na leh Kampau leh Luheek zia zui in kitel hi. Gentehna in nanuih ciang in Gingbaba in nui, Nui hiuhiau, Etneu na pian in nuihsan, Lu leh Liang kiliang zuahzuah in nui na pan in ahong mu te in dinmun PQ tel lua mahmah mi om ahihi. Tua ban ah mittang leh khut vikzia action zui in nalungsim ih lungsim kimu khia thei ahihi. Tua in PQ adinmun bangtan hiam cih kimu khia hi.
4. Ih CQ ( Creativeity Quotient)
Tanglai ihpupa te hai isak hang in Anhuan na ding leibeel bawl thei sek thei uh a, Anluii nading singkuang sui siam mahmah uhhi. Asuih nading tem leh hei, kuangtu, sekkhu sek theihna puum (siksekna) bawl thei uh a, apuan silhding uh apian nading in siamm bawl thei hi. Khau khekna bawl thei uh aa, Muitung muiphei bawl thei uh hi.Paat te khau in apian nading phaat kap theihna khuak nei uhhi. Innding in bii leh gua te zang in alamh dan system tak gual diudeu in lam thei uh hi. Tua hun in lukhu nelkai khu kuamah aom kei sangkah kuamah aom ngeinai kei uh hun ahi hi. Tuhun ah lukhu nelkai kikhu kinei aa, mite in huihsung tawn in awte kizak sak hi. Melte kimusak hi. Guahtui kawtlo in lai kikhak sak theihna bawl siam hi. Mihing te tha tawh kizo lo nasep te power nam tuamtuam tawh septheih na piangkhia sak hi. Bawl khia hi. Tua in tanglai hun a, CQ te masuan akhangsak thei pilciimna anei te ahihi.
5. Ih AQ ( Adversity Quotient)
Ei leh ei kito delh khuasak na zui in kikhom suan theih nuntakna kilam kul ahihi. Gamdang mundang midang te kisam lo kullo cialsawn selo in eimau neek ding mukhia thei zongkhia thei. Kizopna lampi Leitung leisung, Tuitung tuisung, Huih sung ah ei mau ineih Pasian piak ikhuak tawh ngaihsut ciimna tawh khuasak theih pilna kuitung siamna kuitung kisam te neihna ahihi. Minam dang te in hih leitung leisung , tuitung,tuisung huihlak ah pilna lukhu nelkai aneih theih ciang in amaute in buaina athuak atuak zong in kidonghuu thei siam uh hi. Gilkial dangtak tuiduh anduh na kita sam saklo hi.. Tua in lukhu nelkai AQ aman phatna hang in amipi te nuntak na lawh cing sak ahihi. Ahoih ahoihlo khentel theihna ciimna lukhu nel kai in Aksi nelkai bang in amanpha sak minam hamphat na suah hi.
6. Ih SQ ( Spiritual Intelligence)
Eite dinmun tawh kizui zuih ding thukhun te manpha sak in akemcing siam leh azuite ahun amun zui in lungsim pilvangtak in lametna leh upna tawh nasem kalsuan a, pilna huahna thuman diktak tawh kizom kalsuan mite’ kalsuan nasem in omte leh Mi khempeuh amau omna leh dinmun zui in Ngamtat, Kampau Ngeina leh Laite thupi tak in asang siam mite in Pasian thupha piak thupha namkhat ahi SQ anei mipil miciim te ahihi. Hih mun ah kikhel theihna khuak, lungsim athak in kalsuan ding gelna siam nei uh a, ahun amun zui in khuahun kihei zia tawh khuasa ziatzia te sang siam uh hi. Phunsan na, Etneu na, Muhdahna leh Huatna te nunghei ngeilo in paisan siamzia lungtang nei uh hi. Kilam dan pen ahi ding in sansiam theihna leh muh kholhna tawh khuasa uh hi. Akisia ding te donsiam in kepsiam na nei hi. Nakhempeuh ah vansam bang in kilai pat lo in abul acin ateeng dong in thugil kancian nuam uh hi. Tua in SQ aneihna ahihi.
Lungdam Pasian Thupha!
Hau Thang
Comment piaknop aomleh...