Ngaihsutna thuap thum ~ Pau Khat Suan
Zomite a citawm nam i hi a, i omomna Kawlgam, India leh leitung mun le gam tuamtuam ah koikoi ah i om zong in citawm nam ( minority ) i hiden hi. Tua ahihman in i hihna, i ngaihsutna, i sepkhiatna khempeuh ah thuap thum ta a i ngaihsut leh i sepden kul hi. Hih thuap thumte zong kikhen theilo a, khatna pan nihna, nihna pan thumna ah i kah kul hi. Thuap nihna pan ki laikah theilo a, kah nailo pi thuap thumna pan ki tuaksuk theilo hi.
- Thuap khatna… ei’ community level
- Thuap nihna … i nampih veve ahih sam hang a level 2na, i omma i state level
- Thuap thumna… i state level pualam, i omna gam (or) i tunna gam level leh a tungsiah
Thuap khatna ahi ei’ sung, kamphen kisamlo sung, i community sung ciang ah nakhempeuh hoihtak a i geel, i sep masak ding, i ki-it i ki-pumkhat masak ding kisam hi. Tua i zawh ciang thuap nihna ah kahto ding hihang.
Akah masa, akah nunung bel omsam na veni in, ahi zong in a kah masate zong a thuap nuainung a zokhin takpi a hih ding kisam hi. Tuakhit ciang thuap thumna ah kahtoh ding hiding hi.
Tu tadih in a thuap masa zozo nai mahmah lo hihang. Banghang a hih a thuap masa, a nuainung nangawn zozo mahmah lo i hiam cih limtak ngaihsut huai mahmah hi. I lawmdangte, gtn.. Khalkhate, Luseite …etc. in thuap khatna na zo ngiingei khin uh ahihman in thuap nihna ah thahat mahmah uh a, thuap thumna sawksawk theita uh hi. Ei bel thuap khatna ah awk cihtak awk lai hihang. Bangtan vei awklai ding, cikciang zozo ding cihpen tu-a i dinmun leh i kal (pace) tawh et-in, geel hak mahmah, ngaihsut hak mahmah lai mawk hi.
Zomi aneu alian in Thuap khatna, ei’ community level i zawh mengmengna ding ngaihsut thupi in nei ni. A kisam a om leh ei le ei ki-diktangsak ( justify ) tawm pong lo-in, kipuah ding ngaihsun ni. Kal khat i suan ding sim, thuap khat i kahtoh ding sim in ei le ei kisit ki etphat masak ding thupi ding hi.
Mimal khat ciat i kim i pam peuh bansit masa mawkmawk lo in, ei le ei ciat kisit ki-en masa ni. Tuakhit ciang i kim i pam en in, i community bup aban in en ni. Tua i zawh ciang thuap nihna ah … Pau Khat Suan
Comment piaknop aomleh...