Muh ciil Melbourne – 17
Zantak zankim a Sydney pan tung ka hih manun tuni Tuesday November 20, 2012 ni pen inn ah tawldam in ka puannin te uh sawp, ka pumpi uh nilum ah kipho, tawldam in ka om hithiat uh a, inn kiim peuh hahsiang in puanphona ding taangban peuh ka khung uh hi. Inn kong mai a singkung Christmas Tree in a kizangte pawl a buk mahmah bel ka phuk ngam sam kei uh hi. Nilum lah nuam, khuahun lah nuam ahih manin tawldam in innka mai ah ka tu hithiat uh hi. Leitung nuntak pen hidan hiden mai leh ka ut phial hi. Nikhat khualzin ding, muhnop tuamtuam en kawikawi ding, gilkial mahmah ciang ann hoihtak a ne ding, tua khit ciang tawldam nadingin nilum khawng peuh awi hithiat ding… ut leh nitak lam ciang bawhlung peuh sui, akkha peuh sat, tui kuang peuh ah kibual leng…
Ahi zongin ka hamphat mahmah na khat uh ka theihsa uh om: Pa Lambawi leh Nu Nem te nupa in nung Nipini kikhop tawp ciang amau inn ah anne dingin Tuesday Nitak hong kham khawl khin! Tua ngak kawma Sydney pan ka ciah ni uh a zingciang a tawldam hithiat ka hi uh a, nuam veve mawk hi. Nitak ann lim mahmah ne dinga zingsang nisuak pan nilum ah kipho, sun nisan ciang kisil leuleu, inn kim teng pak etlawm nono a etlawm semna dinga hahsiang cih bang… nuam veve sam ei maw… mihinga ka pian zawh a nuam ka tuah lak ah a nuam mahmah pawl himawk ei!
Zing ann nek khit, sun niangtui dawn khit ciang tung sunni zong mualpang lam ah kihemsuk duaiduai a, nisa kimulo deuhdeuh hi. Nitak annek hong nai kuan ciangin Pu Sawm Thang zong a nasepna pan hong tung in, Pa Lambawi te inn lam manawh in a Toyota Car mah tawh ka delh phei leuleu uh hi.
Pa Lambawi te inn ka tun uh ciang a inn mai vuah Japan ten lusu manlo lianga Zomi te tuanna dingin a bawl uh mawtaw Car hoih mahmah nih na om a, khat pen a thak liklek hi in, ka deih namte hi. Ahi zongin inn tawh kinaihzaw in na koih uh ahih manin ka mu nunungzaw uh hi. Ka muh masak zawk uh pen a lei masak zawk uh hi a, Australia leitang peuhmah Zomi khe tawh sik saklo, lei tuansaklo a a pua keukeu Car ahi hi. A thak pen bel ka hawl ding hong phalle uh kisin nuam pian giugiau hiveng, lah gen ngam samlo!!
Bangbang ahi zongin Zomi te khuadangah pai uh ciang, gamdang a tun uh ciang, khuapi nuam mahmahte ah a tun uh ciang minam dangte en mahmah dingin a tuanna ding uh Car hoih nono leitunga car bawl siam minthang Japan te in limtak na bawlkholhsak uh a, a kilhna sik them khat nangawn a kilemlo cih omlo in na bawlsak sitset uh hi. Hoihtak na bawllo uh hileh Zomi te bangin a kituang nuamlo ding, a kileisak nuamlo ding, a kizatsak nuamlo ding hilai hi. Tua zahta a Zomi te nuntak a nop ding, Zomi te mailam ding a khualsak Japan te Zomi te adingin a manpha minam lawmte ahi uh hi. Lawmbawl a meltheih bawl ding ahi hi.
Pa Lambawite inn zong a kilam thak mahmah pawl, inn hoih mahmah hi in a sung bang puanbu thak sitset akiphah ahi hi. Zomi te zanpuan in i zat pat tawh a kigan, a nip dihdiah, a mul thipthep, a vot peuhmah a dal, a lum peuhmah a pusuaksaklo “Puanbu” bang linlian in a kigan paun nam te tawh innsung sualtung khempeuh na kiphahsuak hi. Lei vot, sual vot, tuang vot peuhmah kisik khalo in puanbu kiphah tung vive ah kipai hialhial a, i khe nangawn ‘ngek’ suah sak pah leh kilawm hi. Mihau innsung, minuamsa inn sung i cih pen a tuabang na himawk hi. Dolcial peuh sik pelem luapluap cih omlo himawk hi. Cement vot peuh tawn taltal lianga kisiklo. Zomi te inn ding peuhmah Australia gam tung masate in nuamtak na lamsak a, a sual nangawn kidawklo in puannel na phah khin uh hi.
Lupna lam bel genvet om kei, suangmanpha tawh kizut ahih loh hang a nuamzaw in bawl ding cileng a khekdan ding a om tuan nawnlo hi. Lupna kiangah tuibuk ompah, kisilna leh zun leh ek thakna om pah, kizemna limlangpi leh silh ding puan leh zanpuan a kicingin om dimdem hi. Nupa lupna leh naupangte lupna khempeuh ah tua bangin na om kawikawi hi. Tua bek hilo in khut tawh puansawp cih peuhmah omlo in meitha hatna tawh sawpsak, keusak, nawtsak ziahziah uh hi.
TV leh tutna, annekna sabuai leh tutna, anhuanna bel leh annekna pakan te khempeuh a hoih vive zang sitset uh ahih manin ankamlimsa behlap diak hi. Pa Lambawi lah Zogam a tenna khua pan Australia a tunma in a lambanna gam ah zong anhuan siam a minthang ahi hi. Tua gam 2na ah a om sung khempeuh zong anhuan in milian milalte nek ding ann lim nono a bawl ziahziah siamsa hi a, leitungah ann lim a kici lak ah Zomi te in lim i sak mahmah diak Voksa huan bang bel a siam tungtuang ahi hi, kici hi. Ahi hang amah pen mi kiniamkhiat mahmah hi a, kiphatsakna lungsim tawh mite nuaisiah a kampau cih bang a zang vetlo, nupite in “a kam sawk leng zong hong pet kenteh” a cihte uh ahi hi. Midik, minuam ahi hi.
Ka tun uh a sawtlo, innsung, innpua – huan leh innkatau te, mawtaw leh inn kim teng ka et kawikawi khit uh ciangin Nu Nem in ankuang hong lui ciauciau a, Pa Lambawi in anbuk lam pan Zohuan Voksa, Zohuan Vokngoi, Ngasa nganhuan (steam fish), Vokgil phek, aksa nganhuan (steam chicken), Zohuan anteh tuamtuam leh ka lawmnu Cingpi duh penpen Asparagus kuang tuamtuam tawh hong tawi phei, hong lui pheiphei a, annekna kuangpi tung meh kuang vive tawh a dim zihziah hi. Ka buh kuang uh zong antang limte gim nam veuveu in a khu nitum ding nizung in kap singseng a, khu veuveu in nakvang kihawmthawh phial hi.
Thupha khempeuh hong pia Pasian kiangah annkuang tunga lungdamna ka koh khit uh ciangin holim kawm in manlah hetlo in an ka ne uh a, gilvah dan bel kigen theilo hi. Khuado Pawi ann lo buang dingin lim ei, duh bangbang duh zahzah kisawk in kine ziahziah a, khatvei nuntak sunsun manpha kasa hi. Vapar papi khat a gen uh bang ka phawk liang hi! [Vapar, India khua papi khat in Ngalpi a thau mahmah manin a zingsang ciang a huan uh leh limsa lua, nak nek lua, a gilvah lua ahih cianga, “Ka lo zuak ing ei” ci hi, ci uh hi. Gilvah luata ahih cianga Lo khawh kulsa nawnlo, nek ding lungkham kulsa nawnlo, cih dan a genna uh hi. A taktak a thupiang hihtuak, Shillong ka sangkahlai vua kigen hi…].
Pa Lambawi pen nasep hanciam mahmah, anhuan siam mahmah hi in, a sepna peuhpeuh ah a kideih, a ki it mahmah hi. Gam 2na a omlai in zong a om sung khempeuh uh kum tampi sung hinapi a nasep khatvei mahmah zong laih ngeilo ahih manin a pute in it mahmah in deihsak mahmah uh a, muang mahmah uh ahi hi. Nu Nem lah zin leh leng a it, minam a khual leh Pasian min tawh mi khempeuh a it thei, mi a ngai thei, mi a huai mahmah khat ahih manin amau nupa khangkhat nuntak dingin a enhuai mahmah nupa ahi uh hi. A tate uh lah melhoih in laisiam tuak thei mahmah a, Lai Siangtho in Annekna sabuai kim ah Oliv no dawng hilhhelh bangin a etlawm acihte ahi hi.
Topa in Pa Lambawi leh Nu Nem te hong deihsakna khempeuh amau innkuan adingin thupha suaksak in a zah tampi in na phungvuh kik leh cih ka deihsakna leh ka lungdamna uh ka pulak uh hi. Khatvei kimu ciil hizah a hong itna uh ka ngaihsut ciang mihing a it thei, mihing piangsakpa a it ahihna uh kilang kasa hi.
A lamdang mahmah a Pasian in a inn uh a hawisakna a gen uh thupi kasa hi. A innsak vuah singkungpi khat po in phungpha mahmah a, a hiangzau in a kung sang mahmah hi. Nikhat huihpi nung in guahpi zu a, a singkungpi kipuk in a inn uh dengkhalo, a mawtaw uh dengkhalo, a huansak vuah huandai zul ah puk phei demdam hi. A singkung in lampi tawm dal a, a singhiangte sing-at tawh attan in na hemkhia uh a, tun keuta in sa huanna dingin hoih mahmah lai hi. Singkung a puk ciang a suk lam, a khanglam deng in a puk a ngeina hi. Tua bang hileh amau inn delh in a mawtaw uh delh kha ding hi. Ahi zongin kua in na sawn hiding hiam suk puklo in phei puk mawk hi!
Lai Siangtho in Topa a muang mite zan a ihmut kal in Topa vantungmi te in a kim ah giahphual sat in hungin cing a, sun i khuamuh theih ciang Topa hoihna ama mit tektek tawh musak lai hi, acihte ka phawk hi. Amah a muangte in Ama hoihna a mit tawh mu in a muh theihloh lai in zong a kem, a honkhia ahi hi.
Tha ngah mahmah, lamdang zong sa mahmah in inn ka ciah uh hi. An lim leh meh lim bek a ne kha, a ciamkha hilo in Topa hoihna mite tungah a kilangte ka mit mahmah tawh va mu, a kigen thute ka bil mahmah tawh va za, a singkung puk keu singseng kiciang viatvuate nangawn ka mit tawh va muhpih ka hih manin Topa pen belhtak, muantak, ittak hi cih ka tel semsem hi.
Amah a bel mite mi hampha ahi hi. (Late 37).
Topa hoihna leh vangliatna Pa Lambawi te innsung leh nuntakna ah tatsatlo in kilang tawntungta hen. Cikciang i kimu kik tam maw Pa Lambawi leh Nu Nem, na mehhuante leh na innsung uh, na intual uh mitkha ah mang thei kei ei…
(zop lai ding)
Hau Za Cin
Phuitong Liim
www.hauzacin.blogspot.com
Comment piaknop aomleh...