Lia leh Taangte’n FB/internet Holim kawm-in
Ka’ FB-a ka’ khah a save khia theilo ci-in hong kingetna tungtawn-in hongkhak leuleu pak-ing; alungluutlo te-in hongna delete sakkhian-un, ci-in hongngen-ing.
Lia leh Taangte-in FB Holim kawm-in I’ Zolaai nana veelzeel vevua!
Khenpi 1na
Laimalpa Kithuap Kammalte
Laaimalpa kithuap kammal cihciang-in laimal aw-nih asuak kammal khat-pen akibang laimalpa-tawh akipante cihna ahihi.
* [Laaimalnu-tawh kipan-a kammal kithuap ‘a’ –tawh kipan nihte: aai-am: cih nading theilo, amcip, lungbuaigawp.
aai-awh: taángmi – mi khat, mipawl khat, khua, gam cihte khatpeuh’ taáng-a mapang, thugen, lasa khatpeuh]
B
baaibek: vakhu’ sang-a aneuzaw, kawlgiit’ sang-a alianzaw, amul vom, zou anei, ataw-mul asan sitset vasa ahihi.
baanbul: baan leh liangko akizopna bulpiteng.
bawibawl: thupilo tak-a bawl, mawhpuak zawh napeuh-a bawlziau.
bawlbei: cih nading om nawnlo, ahibangbang lungkimding himaita.
bawngbung: sawtpi akikeem theiding-in daalbung sung-ah akiguang bawngsa ahihi. Bawng sabung-zong kici-hi.
bebung: sawtpi akikeem theiding-in daalbung sung-ah akiguang be ahihi.
belhbaang: citak-in muanhuai-a, belhtaak.
bengbul: bilbul, bil phungteng.
bikbek: kip tak-in, kho tak-in. Lpd: leencip bikbek, kimat bikbek, cbt.
bilbah: adiak-in numeite-in abil-uh vut-in kizep nading-a abat-uh kham, nguun, sumngo, siikngo, cbt.
bilbul: [heh kampau] bil phungteng, bil kiimteng.
bokbawn: (Vaangteh) mantaa; gahneek mehgah namkhat
bombi: kawng nuaisiah akituamna puan hi-a, pheituam-zong kici-hi.
buhbeel: buh huanna beel, adiak-in daatmei-tawh akihuanna beel ahihi.
bulbaal: gui kician, malmat kician, uptheih nading gui kician.
bungbu: alulam-pen anuai lam-ah om, atawlam-pen alu lam-ah om; mihing hileh alu leilam-ah, akhete vaanlam-ah om.
C
cimcii: thazawm hun ciang-in atak-a a-om lopi, I’ muhna-ah ateé dialdial leeng diamdiam thei-a, tuate “ka’ mit-ah cimcii kaai” kici-hi.
cikciang: ‘banghun ciang-in’ cihna hi-a, ‘cikciang-in’ zong kici-hi.
ciangciang: ataangpi-in neumuhna ahihkeileh kihtaak lohna kammeizom ahihi. Lpd: Nangte-ciangciang, amaute ciangciang,… I-cih ciang-in I’ laulohna-pen hehna-tawh gawm-a pauna ahihi. Munlak (preposition)-a akizat ciang-in ‘ahuamna’ genna ahihi.
Lpd: “Khanglam pan-in Tui Kaangpi ciangciang, Saklam pan-in Ciau Guun ciangciang-pen Zogam-hi”.
ciilciik: khua khat-tawh akigaaldon mualbawk akilanghpen khat genna ahihi. Laaitui Khua’ ciilciik-pen Hiang-awn Khua khung-ah om-a, Laailui Khua’ ciilciik-pen Khua khung-ah om-hi.
D
daaidam (lakam) gamdaai: alungzuanhuai khop-a daai khipkhep.
daaideek: apangpi-ah gunvaal/vunvaal nei-a aleengthei thankiik.
dawhdan: Zomi pupate-in inn alam ciang-in innliim luutpheina veilam teng-ah asaang zawdeuh-a adawhphei sualpeek/singpeekpi.
deidan: mimal, beh, khua zuui-a neumuhna-tawh khentuam, tuambawl.
deihdaan: nang’ hoihsakdaan, nang’ lungkimdaan, nang’ nopsakdaan.
dokdawn: leilak-a a-om neektheihloh toktol namkhat.
dumdee: zaan-a aleeng, meitaang anei leklel ganmii nam khat.
dualdaap: zianei, kizenlo, thadah, seem lianlianlo.
F Sillaak (adjective) kammal; fiikfuuk, fengfang, fiufeu,… cihloh F akithuap kammal Zomi paukam-ah omlo cihtheih ahihi.
G
gaalgam: tehgen kammal hi-a, hongki langbawlna, hongki muaklohna, hongki gensiatna, hongki muhdahna mun, phualte agenna ahihi.
gaalgim: kilemlohna zialehtong hongkhan ciang-in kitotding, kigaalbawlna apiang sakthei gamtatluheek hong-om ciang-in “gaalgim nam” kici-a, “kitot nading limte kimu theita” cihna.
gaalging: thusia khatpeuh hongpian khaakleh alempen-a kaantan zawh nading-a kigingkhol, kisa-khol: gaalginna ~ kisakkholhna.
gamgi: gam/khua/gamseh khatleh-khat leitang kikhenna kigi.
gangawh: nopna, dahna khatpeuh-ah akigo ganhing; sagawh-zong kici.
gango: nopna, dahna khatpeuh-ah sago, sagawhna bawl.
gawlgeek: ngawng anei sil khatpeuh angawng neu gekgak; angawng aneu mahmah vasa-neu namkhat.
gogam: sintom lungtom-a, hiamgamh tak-a gamta pahpah, khutzaang.
golhguuk: thumaanlo tak-a akipia/akila sumlehpaai.
gonggaw: pupa’ khanlaai-in acimawh mahmahte-in anbang-a aneek gamsung-a tanghkha-tawh akisuun khaugui-kung namkhat ahihi. Akitot-uh ciang-in “gonggaw tui-zong khamzo takeileng hong simmawh kei-in” kici uhhi. Kongkaw akici pumpi khauhcip-in kitaang theilo-a, thagui akhauhcippak-pen gonggaw-zong kici-hi.
guhgaw: “gogam”-tawh akibanghi.
gulhgawng: kamlimlo, thaneilo, gawpgawp.
guulguu: guulte’ hatang sung pan-a apusuak guutui.
H
haaihuut: ‘husam’-zong akici awmsung damlohna ziak-a hudiikna leh husanna lamdang haksatna natna namkhat.
haihaan: akisam khollo thute-ah zahtaak maaizumna-meel theilo-a, genngam, seemngam (ahoihlam hilo-hi).
haheeng: hatang tung-a a-om avang ahihkeileh aheeng.
helhawt: thusia bawl, adiak-in mi khatpeuh thusia abawl nading naakpi-a tawsawn, tokbuai, tokzau, nawngkaaisak.
huanghuang: guu-khauh aneilo miik alian namkhat, adiak-in cingsing lak-ah teeng uh-a, miikbeel-tawh kidang-in cingteh keute-tawh bubawl uhhi. Ameel-pen sandaang hiilhial-a, ciamkha lehang thuuk sesa-a, mehtui-in kizangh thei-hi.
huanho: neektheih Asia mite’ huan anteh namkhat hi-a, Zogam-ah vok-an ding-in kinaakzat zaw-hi.
huihhuii: mihing, ganhingte’ huihdiikna naakvang leh tuap kikaal-a huii; huii cihciang-in sa ahihkeileh sapuat-tawh akilam, asung avang tuidawl/tuizawl-tawh akisuun khau-nam ahihi. Lpd: sihuii ~ thagui., zunhuii ~ zunthakna leh zunbu kikaal-a tuizawl, cbt.
huiihuu: Zogam-a singkung namkhat hi-in, khaugui-tawh kisuun ahihman-in singkung leh khaugui akido hun-in singkung-in zoleh “kei singkung kahihi” ci-in, khaugui-in zoleh “kei khaugui kahihi” ci-in taangthu anei singkung-neem khat ahihi.
huiihuut: muuk leh neh avang pumsak kiukeu-in awging bawl.
hulhuan; ciimsak lo-in ahul-in huan. Ahul-a akihuan ante.
huumhaam: thuaklahna-tawh awsaang, kitom; daihna leh thuakzawhna neilo phadeuh, hehna ahihkeileh natna uangtak-a kilanghsak.
J Sillaak kammal: jejaw, jeujau, jiikjuuk,.. cihloh J-tawh kammal kithuap Zomi paukam-ah omlo cihtheih ahihi.
K
kaaikuut: buh ahihleh at-hun khengta, buhkungte lei-ah kiphah zawpta. Mihing ahihleh lungleen manhiam, dammawh manhiam, zukham manhiam, thadah-a lusuksuk man-hiam khat-a kuuncip. “kuuikuun/kuaikuut”-tawh kisuun
kaamkeii: [lakam] sahaang.
kaankiil (lakam) saangkiil: kongvang luutding ciang-in kaan ding-a akikhung singpeek lianpi: pupate’n inn alam ciang-in uino, aknote innsung-ah aluut loh nading-in baangkua-ah khuuktan kiimpawl singpeekpi khungsuk uh-a saangkiil ci uhhi.
kaankong: [lakam] kong, kongbiang, innkong, kovang.
kakuut: lohon hun-a ‘pheengphelep’ ci-a ahaam, anlaak khit-a ‘ee-maatee’ ci-a ahaam, musii/muthi nam-khat.
kamka: muuk leh neh kihal sak-in vang heuhausak.
kamkaih: adiak-in sakol – deihdeihna-ah akihawl nading-in akam-ah siikkual-tawh vawh-in, atungtuang mi-in aletna/ahawlna khau.
kamkum: thucin thutang kikumkhawm.
kawikaih: adiak-in thutang genlo-in thuhoih kimlaai asialam-a laaktheih nading-in hei kawikawi-a gen.
Kawlkam: Kawlte’ paukam, Kawlpau.
keelkong: pupate-in inn alam ciang-in gawl-tawh huang uum uh-a, kongvang bawl-in keelkong ci uhhi. Innnuai-ah sial leh bawngte khum-uh ahihman-in kongvang tuam khat bawllaai uh-a, tua-pen sialkong ci uhhi.
kohkang: thumaan ahihlam thei napi-in mang/zuui nuamlo, nial ahihkeileh langpan tentan, ‘ngawngkhauh’-zong kici.
kongkaw: sisan luanzia maanloh ziak-in khut/khe/pumpi taang theilo-in khauhcip, gawcip. Lpd: sibup kongkaw natna, cbt.
kuaikuun: kaaikuut-ah
kuhkal: thu khatpeuh-ah amawkmawk deihlo, thumaan leh citak tak-a seem, ngentel takleh cilgil tak-a bawl: (Sihzaang: thukhelthei teeltaal, ahoihlo lungsim anei).
kuuikuut: ahidingzah’ sang-in kuunsuk, kikhepsuk, awnsukzaw.
Kh
khaalkhoh: meima khatpeuh ziak-a pheibul sunglam-ah abawk/atang hongpiang-in ana mahmah-pen.
khahkhia: heencipna, thuakna, khumcipna, ukcipna, simmawh bawlsiatna cihte’ sung pan-in suakta-sak, tua siatnate nusia-sak.
khaihkhia: deihteng atuam-a laak nading, deihlohteng atuam-a paih nading-in vanzat khatpeuh-tawh tuabang-a bawl.
khaikha: mantaa-tawh agah akisuun, agui-a agah antehtheipuam nam-khat; pawlkhat-in tangkha-pen khaikha-hi aci-zong om-hi.
khaikhawm: sil, thu khatpeuh phalammanawh-a akhantoh nading seemkhawm, vaaihawmkhawm.
khakham (Dim & Sihzaang: thatham): lungsim lamsang thazawmna namkhat hi-a, lungleen khuangaih ziak-in thazaw, kamlimlo, neekding dawnding thadah, sepding bawlding thadah-a thaneemcipna.
khamkhii: kham-tawh kibawl khii.
khamkhua: [LSt] kham bekbek-tawh akilam khuapi.
khangkhaan: thu, vaai khatpeuh ahihna omsa’ sang-a athupi zaw, , alianzaw, ahoihzaw, azaizaw leh amuibunzaw ding-a bawl.
khaukhai: pupate-in sing a-at ciang-in, leh khua aphuh-uh ciang-in atang leh asawi etna ding-in khaukhai-in en uhhi. Tua-pen siik bawkbilbel khat khau vawh-in kaaisak lingleng-a, khaukhai ci uhhi.
khaukheek: pupate-in pat pan-in khau bawl uh-a, khaukheek ci uhhi.
khaukhih: sil khatpeuhpeuh khau-tawh khih: thu lamsang-ah, nang’ uut bangbangbek agen ding-in thuneihna ahihkeileh sumlehpaai zangh-in mi khat na’ thuzawhcipna-zong “khaukhih” kici-hi.
khenkhat: avekpi sungpan-in pawlkhat.
khekhaap: khe apaina leilak, buanlak, vutlak cbt-ah akilangh khepeek nuai lim; thu lam-ah, thupi nasak mahmah-a, agamtat aluheek na’ ciinleh nang’ tung-ah tua mi’ khekhaap kimu kici-a, nang-pen ama’ khekhaap azuui kici-hi. Lpd: sabet siampipa’ tapa-in sabet hong kiva/siam mahmahleh “apa’ khekhaap zuui” kici-hi.
khilkhawm: zomkhawm, thu/sil tuamtuam kizomsak.
khimkhua (lakam: ‘muikhua’-zong kici): khua, khuahun; adiak-in asialam, alungzuanhuailam genna-ah kizangh zawdeuh.
khingkhai (khinkhaai acizong om): adiak-in apiang khinsa thusia thupha saaikaak-a, guptuam paihtuam, deihkaih omlo tak-a laaisaat ahihkeileh ngaihsun; apiangthei thu lungngai khol-a geel ahihkeileh vaaihawm.
khuakhaal: guahtui kang-in, ni asat hunbi sungteng.
khuangkhau: khuang aki-kuah nading-a akivawh khau
khuhkhiang: annbuuk vanzat, adiak-in Japan Gaallaai-a Zogam hongtung gaalkaapte’ vanzat hi-a, suankaang leh beel, kuangte siin ding-inlah kizanghthei, athallam-in kikoihleh mehkuang, ankuang-a kizanghthei kuang khenei namkhat.
khumkham: aleengthei, anamsia mahmah ganmii namkhat.
khutkhial: asia thu/sil bawlkhial, liamsuah-kha, susia-kha, siasak-kha.
L
laailak: alaaihawl-a, lamkaal-a, adawn ateeng kikaal.
laailaak: teelding thu/sil nih – alangtuak pan-in alemtaangpen ding-in sehna, laakkhawmna.
laailam: siamsinna lamsang, laaisinna lamsang.
laaileen: khuakhaal hunpat lam-a alaang vasa-neu nam-khat.
laaileeng: laaidal ahihkeileh tuipuan leh khauzang neu thuah-a huih lak-ah akikhah kimawlna namkhat.
laailet: paukam namkhat-tawh akigelh laai/thu-pen adang paukam namkhat-tawh akhiatna akibang-a gelhkhia kiik.
laailung: [lakam] lungsim, ngaihsutna.
lamlak1: lamkaal, kongzing lak-ah.
lamlak2: lamhilh, maailam gamtat ziading hilh.
lawileèng: zaanglo, leicial, leilet lawi zangh-a lokhawh/leikalh nading-a akibawl leèng.
leenglaai: teenpihnei naailo nungaak ahihkeileh tangvaal.
leenlaai: nungaak hun, tangvaal hun, thahaat hunsung.
lehlaak: thu/sil khatpeuh ahiding lam-a lalo, ahiloding lam-a la/mu/seh.
lehlam: ahilam-tawh akilehngat, akilehbulhlam, ahilolam.
lehluan: tui/thu/sil khatpeuh aluan loh nading lam-ah luang.
leilet: tuibuh kiciin nading-a akibawl lo ahihleileh zaanglei/zaanglo.
liamlou: gua ataak mahmah-tawh akibawl Zomi pupate’ tumtheih namkhat; khau zang-lii kivawh-in guaciàng-neu khat-tawh akitum.
luailen: Zogam singbawmpaak hoih mahmah nampi khat hi-a, luailen sungvom, luailen sungdup, luailen sungsan cihbang-in nam tampi om-hi.
lungleeng: a-omlo sil khatpeuh a-om ding-a lunggulh mahmahna-tawh lungsim gim; ngaihna leh deihna-tawh phawk-a lunggim lawh.
luulee: [Kawlpau Toptawm] kiteiisak mahmah-a angsung azong/azongmi.
M
maaimang: thu/sil khatpeuh khiatna/kimanna neilo-a beimang.
maaimawl: maaimial, thusia khatpeuh ziak-a maaizum.
maaimial: kisuanna khatpeuh ziak, awilohna khatpeuh ziak-a maaitaii zolo, maainuamlo tak-a om, maaizum.
maaimit [lakam ~ mittang]: pumpi tung-a khuamuhna abeem kilkel tang-nihte.
maaimom: gamsing sawl lak-ah guunkhau-tawh ateeng, apumpi zawl, akhete asau mahmah, neektheih mompi namkhat.
maangmu: gamukte’ tung-ah akipia leitang siah.
mangmanh: ihmut hunsung lungsim/kha-tawh muhlehtuah nei.
mangmu: ihmut hun hilo, piltang-a midangte’ muhloh muhna lamdang leh zaakna lamdang nei; adiak-in Pasian ahihkeileh dawi khatpeuh-in ahopihna za-in, alim ameel mahmahzong mu.
mawhmaai: mawhna ahihkeileh khialhna ziak-a thuakding gawtna cihte bei; amawhlo akhiallo bang-a kisaang.
mawhmat: mi khatpeuh ‘khial-hi’ ci-a mawhsakna bawl.
meelma: [lakam] gaal. kidopih, kilangneihpih.
meelmuh: mit-tawh muhtheih ahihkeileh mit-a mu.
meemat: thu/sil atuamtuak kimlaai gawmtuah; adiak-in thusia lak-a akihello thu/mi khat-peuh akihel bang-a huamsak, kaaituah.
mehmat: meemat; meekmat, thusia lak-ah akisailo khat helthuah.
meima: cilehsa tung-ah lungno ahihkeileh liamma ziak-a apiang, natna apiangsak akeh, aphual, abawk khatpeuhpeuh.
mengmee: ihmusip taktak hilo, tomkaal nosung ihmu-pak.
mimawl: mi’ ngeina bang-a ngaihsutna leh theihtheihna anei theilo, mibanglo, gualbaanlo mi; adiak-in thukhualna anei theilo mi.
mitmul: mittang-tawh akizom vun-gial tung-ah apo siuhseuh multe.
moman: Zongeina-ah molaak ciang-in monu’ nulehpa’ tung-ah lungdamna lahna-a akipia citpiak silte.
muhmawh: muhtheihloh, mit-tawh muh theihloh adiak-in Pasian ahihkeileh dawi akigen ciang-in pupate-in muhmawh ci-uhhi.
mulmeet: ci tung-ah apo multe tan, kiat.
mumal: thu/sil guinei, phungnei, uptheih (mumallo ~ uptaak hilo cbt).
mumang: piltang-a phawklo kawm-a pauna, lampaina cbt. Lpd: piltang-a phawklo pi-a, ihmu kimlaai tho-in lampai viauviau cihte mumangtaai kici-a, atak-in phawklo-a apaute mumangpau kici.
muukmul: muuk tung-a apo samzangte.
muutmit: akuanglaai mei-pen muuk pan-in huih sangkhia-in mitsak; thulam-ah, thusia thubuai khatpeuh vengsak, lemtaangsak, daaisak.
N
naainawng: adiak-in akituaklo khop-a siatna lianpi ahihloh hang-in anawngkaai khop-a thu kihual theilo, kician sinsenlo, kitukalh simsim.
naainiak: adiak-in thuhoih saangthei mahmahlo, ciak nading, phun nading zaong teeiteei; zudawn ahihkei akicianlo leh akuullo thute gen-a mawkciakciak.
naainiik: naaikhuat-tawh akigaan, apann dilhdelh niiktual.
naaknuai: [khangthak] kam (naaknuai kamsiam cbt).
nahneem: [lakam] laaidal, laaipan, daaileen buuk-a akizangh laaineem.
napniit: naak sungtawng-a a-om napte naakvang pan-a pusuaksak.
natna: pumpi tung-a hiang khatpeuhpeuh angei bang-a acidamna pan-in angei batlohna; lungno ahihkeileh kisukkhialhna ziak-a ci hong nuamlo sak khatpeuhpeuh.
naunei: numei khat sungpan-in naupang khat piang.
nauno/nauneu: angeeklaai, aneulaai mahmah nau.
nawine: adiak-in naungeek-in anu’ zawizu dawn; nawi adawnlaai naungeek gualte geenna.
nehno: khasiatna, dahna, nuamna ziak-in khitui luangbaih mahmah.
nengno: themcik, neukha, nengcik.
nohna: naungeek, naupang alungdam nading-a bawlna; nungaak leh tangvaal akilungdam sak nading-in kikhoihna, kipaupihna cihte.
nonei: no anei laaitak (nonei akpi go kei in, cbt).
nopna: lungsim leh taksa-in nuam asakna khatpeuhpeuh.
nopneh: ngaapthawhna, kihtaaklohna-tawh ahoihlo lam-a mi khatpeuh hopih; adiak-in zawhthawhbawlna namkhat hi-a ahoihlo ahihi.
nuhnau: mi khat-in guallel akisakkhop nading, athangpaihkhop nading, amaaizumkhop nading-a eengbawl, simmawhbawl, zahpihgawp.
nunna: mihing ahihkeileh ganhing te-in khua aphawk hunsung, adiak-in asuah hun leh asih hun kikaal; zatuilam-ah; mihing, ganhing, singkung lopa khempeuhte’ neektheihna, dawntheihna khempeuh.
nunneem: migi-in dik.
nunnuam: [lakam] anuam, avaangpha, alawhcing nuntaakna.
nuno: pano’ zii ahihkeileh nu’ sanggam numei anaupen.
Nu’ Ni: ‘nu’ pahtawi nading-a akiseh ni.
nunu: naupangte-in ‘nu’ asapna.
Ng
ngalngeek: ngalguh akiil, siik-hiam sukteng.
ngetngut: ci-tantan, gen-teitei, gen/ngen/kun thapaai.
ngilngeek: cilgiltak leh citaktak-a seem; adiak-in nasep khatpeuh aneng atawng-a zawhsiang mateng seem ciatciat, athupilo ahihkeileh akilanghlo akinusia-thei nonote nangawn nusia lo-a zogai.
ngilhngam: mangngilh nuamlo napi-in athupizaw thu/sil khatpeuh khualna-tawh kimangngilhbawl ngam.
ngilngolh: asiding asiading-a kilawmlopi si ahihkeileh siacip, beimang.
ngongam: [Teizaang & Khuano] gogam, ngot, mihing – hiamgamh, sintom.
ngumngeek: adiak-in thulehla lamsang bunh mahmah, thuuk mahmah, gil mahmah; thuthuukpi kilanghsak.
P
paaipeel: Zomi pupate’ khanlaai-in gam avaak-uh ciang-a tuuibuukthei, meisah, phim leh khau cihte apuak nading-a ciíng-tawh akiphan thungkuah.
paakpalh: apaak hoihpen hun-a, ahoihtawp-a apalh lihleh paak.
paampaih: mi ahihkeileh sil khatpeuh ama’ kizattheihna leh amanphatna saang nuamlo, zangh nuamlo-in nawlkhiin, tuambawl, koihkhia.
paipelh: lampi khat tung-ah kikheng; Lpd: lampi tung-ah suahlam manawh-in na-pai laaitak, midang khat-in tumlam manawh-in hongpai-in mun khat-ah kituak, ahihang-in no’ malam ciat-ah paituak.
paipi (guipi): thukupna ahihkeileh kamkumna, vaaihawmna khatpeuh-ah athupipen-a akiseh thu/vaai.
paipih: mi/thu/sil khatpeuh mundang khat-ah va-tunpih; deihsakna leh huhna-tawh munkhat va-puak cihzong hithei; zawhthawhthu-tawh va-puak cihzong hithei.
pangpaa: lawmsamh, lawm neilo, khattang lungzuang.
pangpaal: [India-Zomi] paak.
pangpaan: khuahun ziak-hiam, niintam ziak-hiam khatpeuh hang-a, niin azingzing-a akaai nilhnelh; mompi guunkhau-tawh kithuah niinte.
pangpuat: atak ahilo, aduai piatpuat sapuat, sa-thagui, sagun cbt.
papi1: teenpihnei pasal.
papi2: pa’ sanggam pasal upen.
patpuan: naai-tawh akihello pat bek-tawh akigaan puan.
patpuan: [lakam – silhpuan] puan – aneem, asia lamsang genna.
peengpe: aliannam hilo singkung namkhat; singlaam ding-in kisuui phadiak-hi, banghanghiam cihleh aging gaih vauvau ahihman-hi.
pingpei: anasia leh akhauh mahmah huihpi; khatveivei guahpi-tawh kithuah gawpthei.
puanpaak: [LSt] vuuk bang-a ango phiupheu, asiangtho puan.
pumpaa: pumpeéng atak apan mahmah nam-khat.
pumpeéng: guunpang piau naai-ah apo, adal pann gua namkhat.
pumpi: mihing ahihleh lungzaang leh khemuuk kikaalteng; thulamsang-ah; lungsim leh kha akihello, taksa/silehsa nuntaakna.
pupa: mihingte’ pianna bullam-a mi masate.
pupeng: ahaiitat, amawltat mite akikona (Penglam cihna).
pupi: minam khat, beh khat cihte’ pianna pasal (Israel te’ Pupi Abraham..).
Ph
phaaipheek: tawlet leh kongvangte-ah akikhaai puanza ahihkeileh khi bang-a zepna tuamtuam-tawh kibawl-a akikhaai silte.
phangphual: thovaai/thokaáng apian nading atui pan-a apiangciil lungno hi-a, ataangpi tui lak-ah khang uhhi.
pheengphah: nate akikoih nading-ah kikoihlo, akilawmlohna munte-ah zaukoih, uut-uutna-ah mawkkoih ziazua.
pheiphung (lakam ~ khe): pumpi tung-a kawng nuaisiahteng; mun khatpan khat-ah kikhiin nading-a akizangh pumpi hiang.
phialphiah: amei kaa-a, leen ahaat mahmah vasa-neu, avom nam-khat.
phingphial: phialvaatgawp, pheengbawlgawp.
Q qiangquang, quakquak cbt, sillaak leh zialaak longaal kitamzat lo-hi.
S
saaiseek: seek namte’ lak-ah alianpen, abeem velval seek golpi.
saangsawn: [lakam] saangzaw, saangto seemseem.
saangsia: [Kawlpau Toptawm] saanginn-a laaihilh siampite.
sansaat: upmawh-a meelcik, amal phazahding upmawh seh.
sansi: [lakam] sisan – pumpi tung-a ameel asan tui nam-khat.
sangsawn: nang’ nuai-a na’ naupa/nu’ zom-a na’ sanggam.
sangsia: gulhgawng, kamlimlo, thaneilo, gawnggawp.
saseh: abaakbaak-a aki-atkhia khinsa sa.
sasaan: amaan-nam, agahte sakhi-in aduh singkung nam-khat.
sasaat: sagawh asiam mi; sagawh, sazuak nasep aseem mi.
sasai: sa –tuamtuam akizuakna phual.
sasan1: vun/gun leh guh kikaal-a asan lihleh satak.
sasân2: sa, antehtheipuam at ciang-a akidapphah singpeek/plastic.
sasem: Zomi pupate-in sagawh ciang-in behsung-ah sa-atsiam upa atuam-in neiciat uh-a, sasem/sasempa ci-uhhi.
sasial: akihuanlo, aki-emlo, aminlo sa.
satsuah: an ahihleh sasak, lumsak: lungsim ahihleh haholh, tawsawn.
sawlsang: thumang, sepding bawlding akisawl bangbang seem/bawl.
sawmsial (lakam) sial: Zomite’ innkhawi ganhing lianpen; akilawm mahmah kii nih nei, khe-lii nei, meipum khat anei ganhing lianpi.
sawngsiik: gaalla sala cihte akisak hun sawng hun-a gualnop hun.
seeksiip: seek-hawng tung-a namkhauh anei atui.
seelsim: midangte’ theihloh ding-in sil/thu khatpeuh iim/seel.
seensi: naungeek natna nam-khat (German Measles or Rubella).
sehsuah: ahuampi khat-pen asehseh-a khen, adeidei-a kikhen – biakna-ah seh-sawmsuah seh-khat (sawm-a khat).
sepsin: siam naailohte siam nading-a hong kihilhna tungtawn-a sep kisin.
sepsuah: akigeelsa thu-tawh kituak-a seemkhia.
sesum (lakam) sum: kumpigam ciat-in vanlei-vanzuak nading-in amanzah aseh diimdiam leina-zuakna silzat.
sialsa: akigo khinsa, sial tungpan-a huantheih, neektheih.
Sialsawm (Pawlzu-zong kici): Zomite’ Kum Thak Cialpi.
siiksek: aletna ga akithuah, siik/sil saat nading-a akibawl siik
siikseek: siiksek leh pum zangh-in tu, hei, tem atuamtuam seek.
siksim: khaamna ahihkeileh theihsakna limlahna-a hilhsim, midangte’ theihloh ding-a hilhsim. Mi’ theihloh-a khaamna-tawh sikzauh.
sinso: heh mahmah, thangpaai mahmah, thuaklah tak-a heh.
sisan: mihing leh ganhingte’ pumpi hiang khempeuh-ah akileh kawikawi, mihingte anungtasak tui namtuam khat.
sosa: vei cihtak-a vei vengvung, lawp cihtak-a lawp veva.
suangsawn: thu/sil asaang mun-ah a-om khinsa khat-pen asaangzaw-ah koihto, tunto; asaang khinsa saang sakthuah.
sumsin: sumlehpaai meetbawlna lamsang; adiak-in sumzeekzia, sumzon paaizonna lamsang gualbaan tanzil-a akisin siamsinna leh zatkhiatna.
sumsuut: kipawlna khatpeuhpeuh-ah sumluutna leh sumzatna kiciantak-a suut, veel, encian; tua nasep aseemte sumsuutte kicih-hi.
sungsuak: suanlehkhaak, tulehta.
T
taaiteh [siikteh-zong kici]: mei-aam leh sil tuamtuamte tep lingleng-a akitawi thei ding-a akibawl siik kipaipelh.
taáiteh: zu ding-a akidiah, akisu, akihuan, zu-a akiluup khinsa anhâ.
taamtaak: Zomun khuavot mualsaang-a apo singkung alian nam-khat.
taangtang: taang agah amal.
taangtawng: taanglaai pekpek, hun sawtpi laai-a.
taangtû: taangkung; adiak-in atangteng akicilkhia/kilakhia khinsa, atang a-om nawnlo taangguui kungte.
taangtuan: taanglaai pekpek-a.
taángtung: thu/sil khatpeuh akiseh/gen kholsa bang-in hongtung/piang.
taattung: milimbiate’ biakna phual-a adawn zum ziuzeu-a akibawl suangtum; suangcianzum.
taktaai: masuan khat ahiding lam, alamet-huai lam manawh.
taktak: khemna, zolna, zuauna akihel kilkello.
taltang: thaaizeek/haaizeek tenih kikaal maailamteng; tal.
tangtat: adangte-tawh kithuah lo, kuama’ tung-ah kinga lo-in amahbek gamta, kuamah-tawh kipaaikaanlo.
tangtawm: baaibek’ sang-a neuzaw amul puang phiuhpheuh vasa.
tangteel: lei-a piang, lei ane awmtaal lungno namkhat.
tangten: ahonpi lakpan amalmal-in tengkhia
tangteuh: khe-lii anei, thankiik-cia dektak, azol pikpek ganneu namkhat.
tantaáng: mi khat-in angah ding-a akisehzah sil khetpeuh.
tantang: mi khat-in ama’ tanh ding-a kilawm ngah.
tawitawm: Zomi pupate’n inn alam ciang-in innliim leh innsung kideina baangkua ziatleh vei-a kawm tung-ah tuibuukthei-a kipan zattawm vanneute sen nading-a abawl tau-nei kiukeu; khutsiam zawdeuhte-in sialkii-lim bang-in bawl litlet uhhi.
tawiteh: sil khatpeuhpeuh agikna (tawi akici tehna vanzat-tawh) teh.
tawntun: masuan zawhsiang mateng seemsuakzo, matunzo.
tawntung: hun khempeuh-ah, adenden-in.
tawntek [siklik-zong kici]: leivuui keu lak-ah kua nei, lampaileh anunglam-ah akiin leuhleuh ganmi namkhat.
teeiteei/teitei: ahidingzah sang-a uangzaw-a haanciam/zom.
teektang: innteek lungsim puatheita, ama’ inn bang-a nuamsa theita.
teekte: numei khat – apasal’ nulehpate.
teeltaal: ahiziauding khat hiziau saklo, uai tentan, lungkhauh gelgal.
teitang1: pilta, amahleh-amah-a vaaihawm theita, tei, muanhuai.
teitang2: zukhamsuul zakhamsuul hilo, piltang-a.
temta: sil at nading-a akibawl ahiam mahmah siikpeek.
temtawng: sil saat nading-a akibawl ahiam mahmah siikpeekpi.
temteh: puandalte at nading akipawl siikpeek kipaipelh.
tengtee: thee-cia apha, atee delhdelh gammi namkhat.
tentan: teeltaal-ah.
tuaiteeng: akunglian-nam, agah khepi-ciacia akineithei sing namkhat.
tualtang: a-omna munlehmual telta, nuamsata, lemtaangta.
tuamtat: ahon-tawh gamta lo-in atuam-in gamta; tangtat’ sang-in siazaw.
tuangtung (lakam) tung: munkhat pan-in mundang khat-ah va-om.
tuantual: zianei, ziadak, heekman, hi setsetlo.
tuktum: pupate-in asam-uh sausak-in adeek uh-a zialtum uh-a, akguhling-tawh kilh uh-in tuktum ci uhhi.
tumtan: sil khatpeuh tum-nih suah, sutan, aattan, kuantan, saattan.
tumtaai: mualdawn paaksan namkhat.
tumtan: sil khatpeuh adiak-in atawn-a a-om khat kuaitan, sutan, attan-in tum-nih/thum suaksak.
tumtawng: adiak-in sil atawn angeina-tan pha nawnlo-in tom bihbeih.
tungtaang: -tawhkisai, -vaai.
tungtuun: leikha-in aneelsak dikdek lei angsan, mualbawk neuno.
Th thaaithek: apangpi-ah gunvaal nei-a aleengthei zusa nam-khat.
thaantha/khaankha: avom, baaibek-cia, amei sau vasa nam-khat.
thahthong: [Dim & Sihzaang] khahkhong, khahzaau, uklo, lamhilhlo.
thatham: [Dim & Sihzaang] khakham-ah.
thawlthuan: Zomi biakna luui sung-ah sihguui ciang-in amisi’ kha adang ataak ciang-a adawnding ci-in misiluang-tawh zutaak thawlkhat akikoih-pen ‘thawlthuan’ kici.
thawnthong: [Dim & Sihzaang] khawnkhong, man ngetloh.
theenthawl: hun mawkbeisak, athupi masuan-ah mapang lo-a, adang khatpeuh cimphawng ciang-a seem.
thehthaang: a-omkhawm kimlaai, khenkhia-in zaukoih.
theitheek: agah neektheih taktak kholloh theikung nam-tawh akisuun singkung alian nam khat.
theithak: athak-a theitel, theih ngeiloh thu/sil-khat thei.
thuthang: thupiang tuamtuamte kizaaksak sawnna kithuzaaktuahna: adiak-in laaihawm ahihkeileh radio ahihkeileh internet zatna.
thuthei/thutheih: muhlehtuah, zaakna, sinna tungtawn-a theihna nei, meelcikna, ciinna, ciaptehna nei; tua ciaptehnate ‘thutheih’ kici.
V vaaivaan: vaai khatpeuh alemtaang, akizop nading-a sai/mapang.
vaaiveng: vaai khatpeuh kizom nawnlo, mansiang khinta, kizota.
vaakvaai: masuan-meel, inn-meel lo-meel neilo-a vaakthaap.
vaamvuui: vut, adiak-in vaambuah sung-a zavaam avuuite.
vaanveng: vaai khatpeuh asiang ding-a vaan ahihkeileh vaaihawm.
vaanvom: adum kiuhkeuh vaanlaai, vaantung.
vomva: agah neektheih, athuuk mahmah singkung alian nam-khat.
vunvaal: [gunvaal] ganhing khenkhatte’ pangpi-ah avaal-a a-om sagun.
vutvang: alangkhat tuak akilet ding-a vut.
W World War (Leitung Gaalpi);
World Wide (Leitungbup Zil-in)
Z
zaaizaw: suun hun-alah agamta, zaan hun-alah agamta ganhing (Taangthu-ah: suunta leh zaanta akido ciang-in azo zawzawte’ kiang-ah akipawl ziauziau, atawpna-ah kuamah-in adeihloh ganhing nam-khat – va-ak leh baak mahbang-a akaaingawi).
zaamzo: [lakam] zozaam paak.
zatzaang: mi/sil khatpeuh akisap nana-ah akizangh meengmeengtheite.
zazial: vaaimiimkuak, nahpa leh laaidal-tawh akizial khinsa za.
zawlzawng: vaanlaai-a akitang diimdiam-a a-om akilanghdeuh aksi 3-te.
zawnzil: zawnna, cihmawh dongtuakna cihte sinkha, tuakkha.
zehzum: [lakam] maaizum.
ziakzuui: mi khatpeuh’ lawhcinna, hauhna khatpeuh ziak-a phattuamna midang khat-in ana-ngahlawh noptuamna.
ziingzin1: [lakam] khualzin.
ziingzin2: ameelhoih mahmah, anuu leh apaa ameel akilamdang ‘awl’ akici ganmii-tawh akisuun ganmii nam-khat (thuciin: numei khat-in lokhawhna mun khatpeuh-ah ziingzin apaa amuhleh taciil-pen tapa hiding, anuu amuhleh taciil-pen tanu hiding, tua ziingzin atawhlup, athahlup khaakleh ata siding cih thuciin-in nei uhhi).
zongzaw: thadah, bangmah seem zolo phadeuh, kizenlo phadeuh.
zozaai: awilohna-tawh ‘aveksek-in, avek khempeuh-in’ acihna.
zozaam: gimnam aneilo paak-hoih nam-khat.
Zozu: vaaimiim, taang, miim cihte pan-a akibawl tualsuak zu.
zukzil: apumpi alian, asa agimnam akhauh, alim khollo sazuk nam-khat.
zukzuul: akii-kaa tampi pha-in adawnte apeek vuuklak-a sazuk nam-khat.
Laaimalpa-tawh kipan-a akithuap kammalte adiak-in sillaak leh zialaakzuui-ah mal tampitak kinei:
Lpd:
Sillaak: bekbak., bengbang., bepbap., beubau., biabua., biakbuak., bialbual., biambuam., biatbuat., biibuu., biubiau., bingbung., bitbut., biubeu., ciacua., ciaucuau., ciuhceuh., deeidaai., deekdawk., deengdaang., deetdawt., dehdah., deidai., dekdak., dekdawk., demdam., demdom., deldal., deldol., dendan., dengdang., dengdong., depdap., detdat., deudau., diadua., diakdiak., dialdual., diamduam., dianduan., diapduap., diangduang., diatduat., diauduau., cbt.
Zialaakzuui: baabaa., baalbaal., baambaam., baanbaan., baangbaang., bahbah., baibai., bakbak., balbal., bambam., bangbang., bapbap., batbat., baubau., bauhbauh., chiauchiau., chuangchuang., cialcial., ciatciat., ciauciau., cuaucuau., daidai., dakdak., daldal., damdam., dandan., dangdang., dapdap., datdat., daudau., dauhdauh., diadia., diahdiah., diakdiak., dialdial., diamdiam., diandian., diangdiang., diapdiap., diatdiat., diaudiau., dokdok., doldol., domdom., dondon., dongdong., dopdop., dotdot., duadua., duahduah., duaiduai., duakduak., dualdual., duamduam., duanduan., duangduang., duapduap., duatduat., duauduau., dukduk., duldul., dumdum., dundun., dungdung., dupdup., dutdut., duukduuk., duulduul., duumduum., duunduun., duungduung., duupduup., duutduut., gaagaa., gaaigaai., gaakgaak., gaalgaal., gaamgaam., gaangaan., gaanggaang., gaapgaap., gaatgaat., gahgah., gaigai., gakgak., galgal., gamgam., gangan., ganggang., gapgap., gatgat., gaugau., cbt.
Laaimalnu-tawh kipan-a akithuap kammalte ataangpi zialaakzuui vive:
aa-aa., aai-aai., aak-aak., aal-aal., aam-aam., aan-aan., aang-aang., aap-aap., aat-aat., aau-aau., ai-ai., ak-ak., al-al., am-am., an-an., ang-ang., ap-ap., at-at., au-au., auh-auh., aw-aw., awh-awh., awi-awi., awk-awk., awl-awl., awm-awm., awn-awn., awng-awng., awp-awp., awt-awt., eek-aak., eek-eek., eel-eel., eem-eem., een-een., eeng-eeng., eep-eep., eet-eet., eeu-eeu., ei-ei., eih-eih., ek-ek., el-el., em-em., en-en., eng-eng., ep-ep., et-et., eu-eu., ia-ia., iah-aih., iak-iak., ial-ial., iam-iam., ian-ian., iang-iang., iap-iap., iat-iat., iau-iau., iik-iik., ik-ik., il-il., im-im., in-in., ing-ing., ip-ip., it-it., iu-iu., iuh-iuh., oh-oh., oi-oi., oih-oih., ok-ok., om-om., on-on., ong-ong., op-op., ot-ot., ua-ua., uah-uah., uai-uai., uak-uak., ual-ual., uam-uam., uan-uan., uang-uang., uap-uap., uat-uat., uau-uau.
Zatzia: Mithau mahmah khat hongpai uai-uai-a, anung-ah akiphasak mahmah khat hongpau phei uau-uau vial-hi. Keizong ka-taai am-amleh nupi thagol simsim khat hongtaai eet-eet-a, akiphasak mipa’ pau ek-ek-pen diksalo ahihman-in otsan phei uat-uat-hi.
Laaimalnu akidang nih-tawh akipan kammal khat asuakte ataangpi sillaak:
Lpd: eei-aai., eei-awi., eek-aak., eek-awk., eel-aal., eel-awl., eem-aam., eem-awm., een-aan., een-awn., eeng-aang., eeng-awng., eep-aap., eep-awp., eet-aat., eet-awt., eeu-aau., eh-ah., eh-awh., ei-ai., ei-oi., ek-ak., ek-ok., el-al., el-ol., em-am., em-om., en-an., en-on., eng-ang., eng-ong., ep-ap., et-at., et-ot., eu-au., eu-ou., euh-auh., euh-oh., ia-ua., iah-uah., iai-uai., iak-uak., ial-ual., iam-uam., ian-uan., iang-uang., iap-uap., iat-uat., iau-uau., iik-uuk., iil-uul., iim-uum., iin-uun., iing-uung., iip-uup., iit-uut., ik-uk., il-ul., im-um., in-un., ing-ung., ip-up., it-ut.
Hihteng cipak ni-e.
T. Zokhai ITNA-IN GUABANG HINNA-HI
60 Narr-Maen Drive
Croydon Hills VIC 3136
Melbourne, AU
Tel: +61 39723 0460
Mob: +61 420 800 560
Comment piaknop aomleh...