A beisa kum bangtan hiam khat aki panin lungdambawl kuanciang in lungdambawl thu tawh kisai tawm kasuah zel hi. Nungkum in zong, Lungdambawl Thulaigil ci-in ka suah leuleu hi. I biak Pasian zong, a lungdamlua hiding hiven, ka Sang siate uh zangin, amau vaihawm siamna tawh tukum in I Topa Zeisu suahna mun ka khe mahmah tawh ka vasiik kha-a, Zopuan tawh zong maan kava kila hi. Tua ahih manin Bethlehem khua ka muhdan thu tawmno khat ka hong hawmsawn nuam hi.
Ni 28/11/15 zingsang, Sydney vanlengtual ah ka Pu Tuang le ka Pu Mung te unau in a Mawtaw uh tawh Wollongong, Sydney panin hong kha uh a, nai 6:30am pawl-in a tungding pen nai 5:30 in ka tung uh hi. Nai 6:30am kim pawl in ka syamah nu uh leh ka lawmte uh pawlkhat tawh kimu in ka vanleng letmaat leh Student Hand Book khat hong pia hi. Ka etpah saisai leh laibawl ding mai 155 tak napha venvan a, tawlngak hun ding, omlo ding aive maw ka cisim pah hi.
Nai 7:15am pawl in ka Sang syamahte nupa leh lawmte pawlkhat tawh vanleng omna lam zuatna kongpi lam zuanin kongcingte in zong hong sitpah ziahziah uh hi. Kei a pen ka laibu lawmte a tawh ki bang loin a tungah Myanmar cih kigelh veva mawk ahih manin nai khat kim ding bang’ ngakkha in thu tuamtuam hong dong’ uh hi. Zum khat le Zum khat a ki hopih kawikawi kal-un lungsim thungetna hak gega sa-in ka nei a, a sawtlualo in phalna lai hong pia uha, vanleng omnalam zuanin ka syamah nute nupa tawh ka pai uh hi. Ka mandong’ a nupa un ka kiangkiang ah hong ngak gige uha, thupi kasa hi.
Sydney panin zingsanglam nai 10:00am kimin ka lengkhia uh a, Bangkok a maugam nitaklam nai 3:35pm kim in ka tung uh hi. Sia. Thangno Australia hong zinin Bangkok vanleng ngakna thupisim ahih manin Sia. Go Nang in a mangkhak ding lung himawh ahih manin a vanleng ngakding dan a hilh hong genthute leh Sia. Khampek(Tongsanpu) khatvei Bangkong vanleng ngakna a, maan aki lak hong suah ka phawk hi. Kei zong tuaci banga thupi aih leh ci-in ka utut in ka vak phot a, pautheilo pawlkhat bel a buaithei ding mah na hi mawk hi.
Dawl 4 pha-in a tung nung pen ah ka kahto a, ka gil kial pian ahih manin Sensai ah ann ka ne hi. Tua khit ciangin a pamdeuh ah ka vakphei leuleu a, laibusai khat kamu a, asai min pen Asia Books ahi hi. Ka et kawikawi leh leitung mi minthang pawlkhatte thu laibu a kibawl pawlkhat kamu a, Aung San Suu Kyi a zong khat ka mu hi. A gelh pen Justin Wintle hi-in a laibu min pen “Perfect Hostage” hi-a, laimai 464 pha hi. Thai sum in 590 man-a, ka sum ka et leh nacing bilbel ahih manin ka leipah hi.
Tua pan ka lawmte zongkawm in ka vakphei phiauphiau leh ka syamah nute nupa leh ka syapa uh Adam White munkhat ah natu phiuphiau uha, kei zong amau kianglam zuanin ka tawlnga hi. Ka tawlngak kawmin ka laibu lei Skimming danin ka et leh Kawl kumpi Newin in zi guk, sagih kimbang anei ahih lam ka thei pan hi. A laibu kawm nunglam ah Aung San Suu Kyi pen leitung mipil te’n thupi a sakdan Mahatma Gandhi, Martin Luther King leh Nelson Mandela te tawh ki bangin ciamteh uha, khangthak kawlgam thu athei nuamta dingin simhuai mahmah laibu khat in ka ngaihsun hi.
Nitak zan nai 11:00pm pawl in Tel Aviv zuatnading vanleng khawlna munlam ah ka pai uha, kongcingte numei khat in thudot cihtak kawlgam thu nangawn hong donga, tuakhiat ciangin phalnalai hong pia-in hong paisak pan hi. Bangkok vanleng khawlna panin zannai 12:20 kimin Israel lam zuanin ka lengkhia uha, amau lam zingsang nai 6:50am kimin Tel Aviv vanleng khawlna ka tunguh hi.
A pualam zuanin ka paipah ngeingai uha, Tourist Bus in kongpua ah hong na ngak in ka tuangpah phangphang uh hi.Ahi zongin ka paikhiat pihpa Iran te khat Australia ah aom zawh kum 20 val bang hita leh kongcingte in hong paikhiasak pahlo uha, thudotna nai 2 val kimbang a neikhit uhteh hong khahkhia uh hi. Tua panin Tel Aviv khuasung leh Jaffa(Joppa) khuasung enphot in ka man uhteh Jerusalem Tower Hotel lam zuanin kapai uh hi.
Mun thupi 12 val kim bang ka vakkhit uhteh ni 2/12/15 ni-in Bethlehem lam ka tung uh hi. Sun nai 12:35pm in ka tung uha, St. George Restaurant & Coffee Shop ah sun ann ka nephot uh hi. Buhsih hong piakma un bread hong pia masa uha, I Topa Jesu in nungzuipite thunget a hilhna ah “give us this day our daily bread” acih ka phawk hi. Tuaban-ah Bethlehem khua pen ka Pu Dal Gin Hatzaw(New Lamka) in 1957 kum in UNO galkap dingin India aitang in Egypt ah a pailai in naphakhin a, amah zong kaphawk ban-ah Zomi sungah amah a vapha masa pen ahi khatam maw, ka cisim giugiau hi.
A kongtual mailam ah aki gamla khollo khat in Christmas tree a sang mahmah khat nabawl uha, a tungah aksipi khat na koih uh hi. Annsai panin ann ka neekhit uhteh tua enkawm in maan ka kila kawm uha, Jesu suahna munlam zuanin ka pai phei uh hi. Jesu suahna mun a ciaptehna uah biak-in gol mawhlo khat lam uha, a biak-inn min pen The Nativity Church ci uh hi. Sun nai 1:40pm pawl in ka lut uh hi.
A kongpi ah I lutpheiteh kunkul tektek in bawl uh hi. Kunlo in biak-inn sungah kilut theilo a, I lutkhitteh a mailam ah paipheileng Pulpit I tunna ziatlam ah tawm ki pialphei in tua khitteh kahlei na omin a nuai-ah ki kumsuk a, kahleiteng a beiteh Jesu suahna mun ziatlam ah na om hi. Amun pen sumngotui leh a tuamtuam tawh zem uha, akim ah meivakno 10 kim tangsak litlet uh hi.
A veilam ah Jesu a suahkhitteh a kisialna mun ci-in ciaptehna neileuleu uha, meivak 5 kim tangsak in siklen’ tawh um uha, limsuai in Joseph dingsak uha, Mary pen nautawisak in mipil thumte nau-en danin omsak uh hi. Topa Pasian aw, ko Zomite a khangkhang in hih na suahna mun leitang hong siiksak in ci-in thungetna ka neih hi. A ziatlam ah paikhiat nading kahlei omin tua panin ki pusuakto hi. Ka thunget sungin ka lawmte na paikhia khin uha, ki galmuh vatlo ahih manin ka delhbawl hi.
A ziatlam kongpi ah ka paikhiat phei uh leh a kiangah RC biak-innpi khat naom a, a kongtual ah St. Jerome lim’ suangtawh na dingsak uh hi. Lai Siangtho a veilam khut ah tawisak uha, a ziatlam khut ah laikung tawisak uh hi. A khenuai ah misi luguh siksak uha, a deihna pen Lai Siangtho in nuntak tawntungna hong pia in sihna pen ki zokhin a, I khenuai ah ki siikcip khin hi, ci-uh hi. A sungah ka lutphei uha, kidai khipkhep in aituam thungetna nei in tuan khitteh maanzaih nuamte leh video zaih nuamten zaih in asung ka en kawikawi uh hi. Tua panin ka man uhteh Tuucingte giahna muallam ah kapai uh hi.
Tuucingte giahna mun pen huangpi khat hi-in limtak suang tawh um uh hi. A kongpi tungah GLORIA IN EXCELSIS DEO cih kigelh in a kongpi tungah hilo, a veilam pangah SHEPHERDS’ FIELD BEIT SAHOUR cih kigelh hi. A huangsung ah biak-innpi khat lam uha, kapai pheilai tak un, a sunga omten “tun’ vabia ni hong paita” cih la pen a mangla in nasa ziahziah uha, I cimul bang hong vut sialsial pian hi. A nunglam ah tuucingte giahna mun ci-in leihawm golpi khat om hi.
Tuasungah kalut masa uha, lasakna ka neihkhit uhteh ka tourist guide nu un a thuteng hong gen hi. Tuakhit ciangin group maan ka kizaih uh hi. A sungah Latin lai in vantung mite’ lasakna mun cih kigelh hi. Tua panin paikhia in asak a, biak-inn sungah ka lut uh hi. A sungah vantung mite tuudingte tungah a kilat dan, tuucingte tuucin’ dan leh Mary in Jesu bawng ann neekna kuangsungah a sialkawmsa in a tawina leh limtuamtuam kisuai in Latin lai tawh zong a thute pawlkhat kigelh hi.
Lungsim thungetna ka neihkhit uhteh, maanzaih nuamten zawih video zaih nuamten zaih in a huangsungteng ah ka uh hi. A huang khanglam panin dakleng Jerusalem khua saklam leh Bethlehem khua kigal muh in pak phiupheu hi. Ka lutna uh kongpi mah ah paikhia in a khatlam lampi gei-ah BO’AZ FIELD cih-in laimal gol mahmah tawh kigelh a, Ruth leh Boaz nihgel kal thu bang hong phawksak hi. Ni hong niampianta a, vanzuakna saikhat ah ka paikhit uhteh Jerusalem lam zuanin ka ciah uh hi. Lai Siangtho sungah Bethlehem khua pen Judah gam sungah khua neupen khat ci hi(Micah 5:2).
Bethlehem khua-ah leisung sumpiang bangmah omlo hi. Ahi zongin I Topa Jesu a suahkhitteh a leitang mahmah kikhel in khangto a, tu-in I Topa Jesu suahna mun leh tuucingte omna mun kim-ah inn hoih nono, singkung hoih nono bekh om zihziah hi. Kumsim in zin million 2 val bang neiden uh ahih manun sumlut zong tam mahmah hi, ci-uh hi.
I Zogam zong a zawn’ hangin I Topa Jesu hong gupkhiatna thupha ahi, lungdamna thu hong tun aki pan nakpi tak-in kikhel in a mite zong khangto hi. I Topa Jesu hong itna I gam le I minam sungah hong inntek in sungthukpi hongkha in a sunga om miten nuntakpihkim taktak hileng, Bethlehem khua mah bangin tua sangin nakpi tak-in khangto zawlai ding hihang. I Topa Jesu hong itna in I gam leh I minam sungah zungthukpi hong khata hen.
I wish you a Merry Christmas & Happy New Year.
Khaibawi
Date: 2/12/15
Wednesday.
Comment piaknop aomleh...