Gam Nuam Ah Teng In ~ Hau Za Cin

• “Guah aw zu sengseng,
• Ka kel aw tai diamdiam,
• Neih Tong te kongmai nuai ah,
• Ka akpi meibawi tai ta liatliat”

Leitung pen khatveivei lamdang kasa hi. Gam nuam hi i ci thei diam? Nek leh dawn kicing, nuntakna nuam, van leh nate hoih… ahih hang gimna vive tawh kidim hi. A nuam ngah dingin gim kul a, gim dingin cidamna kisam hi. Cidam dingin nek leh dawn hoih kisam a, nek leh dawn hoih dingin leitang ahoih kisam hi. Leitang hoihna munte gam nuam kici a, leitang hoih taleh tenna dingin a ki deihlo, aki utlo na mun om hi; tua mun gam nuam kici theilo ding hi. Tua ahih leh khangkhat bek a nungta dinga piang i hih mawk ciangin koicih bangcih leng tua khangkhat kum 70, 80 sung bek khawng nuamtak in nungta thei ding; nuamtak in gam nuam ah teng thei ding i hiam? Ngaihsut ngei in na nei hiam? Na nuntak sung nuamtak na zang nuam hiam?

Guahzu leh Neih Tong te nangawn kizomsak ihih manin neih leh lam a neizote pen a nuamsa mahmah dingin kikoih hi; zong nuamsa zaw deuh kha ding hi, a neih a lam a ngah dan uh a hoih leh hoihloh in bel sai inteh. Mi neihsa a guksak, mi neihsa lamsa a laksak, a suhsak, by force in a suhsak cihte bel a lung a nuam taktak diam amau dot kul inteh, dong leng zong hong gen tuan kei un cin, a taktak kithei tuan ken teh. Huaiham leh gitloh tawh a nei eu au te kieng tuanlo a, a kigengen loh hang mite in thei uh hi. Tua bang mite Neih Tong te ahih uh hang Gam Nuam Ah Teng lo maithei hi, lungsim ciim, lungsim pil ngaihsutna a neih uh leh. Tua banga zawhthawh thu tawh a kigamtatna gam ah teen ding kuamah utlo ding hi.

Ki itna, kideihsakna, kikhual diamdiamna, “KEI” cih sang “NANG” cih a kilimzat zawkna gam om leh tua pen a Nuam Gam hi dinga, tenna dingin hoih mahmah ding hi. Na kizepna puan hoihlo, na khut na khe puakkham, zawnglua puan kilawm zong silh zolo himah lecin itna tawh hong kikholhpihna gam ah teeng lecin nuam nasa ding hi. Hau mahmah ding, khe tawh bang vak ngeilo mawtaw vive tawh vak ziahziah ding, anteh lohing khawng sang zu leh sa tawh anne ding, a lim a al bekbek kitaih zo mah lecin ki itna a omlohna gam ah na teen khak leh na nuntakna hawm mahmah ding a, nuam nasa tuan kei kha ding hi. Mite deihsakna na tan ciang nuam nasak mah bangin nang zong mite deihsakna pia zel lecin mite’n zong nuamsa ding hi. Tua hilo a mite deihsak bek ngak a, nang kiang pan mite in deihsakna a ngah ngeilohna gam ah na teen khak leh bel mi sang nang nuamsa lo zaw pah ding na hi hi. Hong ki deihsak kei, hong ki it kei, hong ki ngai kei cih lungsim pua pah ding na hih manin. Nang angsung bek khual na hih manin nang angsung hong kikhualpih kei leh midang khempeuh HAZATNA na nei pah dinga, gam nuam ah na teng kei ding hi.

Na lungzuan na khuangaih ciang hehnep na ut mah bangin mite zong khuangaih lungzuan nei tek uh a, nang bek hong kikhual ding, nang midang khual nuam seselo ding cih bang na hih leh gam nuam ah sawt na teng kei ding hi. Angsung theihna lianpi na awm dimin hong tuam ding ahih manin kiphatsakna leh kiliatsakna tawh na kidim dinga, na lungdamna sang na hehna ding tam na mu zaw ding hi. Nang midang khuallo, midang in zong nang hong khuallo ding ahih manin a Nuam Gam ah na teng kei ding hi. Nang bekbek letsong hong kipia ding na ut dinga, midang letsong piak ding na konlawh kha kei ding hi. Nang bek hong kipiibawl leh na ut dinga, nang hong kipiibawl kei leh na pride in hong overtake ding hi. Give and take kilawm taka a kithuah hialhialna gam ah na teen leh bel nang zong nuam nasa dinga, midang in zong nuam a sa ding uh hi. KEI leh NANG cih a kitamzatna gam ah na ten leh gimhuaina sa ding hi. Gimhuai sa in na paisan dinga, na tunna gam ah Gam Nuam na bawl tuan kei leh na ekteh a sawpsiang nailo naupang na bang ding hi. Na nunga hong zuite in na puan tunga baang ek gim na za, nam kha lai veve ding uh hi.

Kei zong nuam kasak, nang zong nuam nasak ding GAM NUAM KHAT om dingin ka um hi. Ahi zongin tua gam koi ah om ding hiam cih ka ngaihsun zel hi. Leitung gamnuam akici te ka mitkha tawh ka en kawikawi a, dahna kahna, kidemna, kielna, kihazatna mah tawh na kidim kawikawi hi. Galvan hauh leh nek leh dawn kicing na mun khempeuh Gam Nuam na hi hetlo a, neih bangbang ne thiamthiam gam zong Gam Nuam na hituan peuhmahlo hi. Gamdang tawh kikhawl thei, gamdang tawh sumbawl khawm theite zong na hi tuanlo in, gam sung khuasung siangtho te zong Gam Nuam na hi tuanlo uh hi.

A tawpna ah ka hi bangin ka ngaihsun hi: Kei, mi adingin hoih in, mi kei adingin hoih leh ki it diamdiam, kingai diamdiam, kikhual diamdiam in nungta leng tua gam mah a nuam pen ding hi. Tua gam koi ah om hiam ciin ka ngaihsutsut ciang keima sungah a om na hi gige hi. Nang zong tua GAM NUAM ah na teng nuam hiam? Gam Nuam Ah Teng In.

Hau Za Cin
Phuitong Liim