Theihloh phamawh Zomite zuih lampi nih
Zomite midang tawh kilamdang lo-in, a suaktanuam phamahmah minamkhat ih hi uh hi. Suahtaak nading siksan in, lampituamtuam zong kisialsial maihi. Lampi dik/lohna sang in, makaaite lamlahzawhna dungzui in, mipi in kizui ngiau mawk thei hi. Mimalvai leh angsung thu in, makaaite mittaw sak, a mit uh na-humsak mawk leh nungzui mipite bangci mainawt ding?
Tuhunlaitak in zong , Zomite suahtaakna ding a ki hanciamna ah, a omsa Zomi Movement leh 2021 kawlgam buaina pan ki pankhia Zomi Federal cihbang in kalsuanzia namnih a om hi. Tua namnih tegeel a tupna leh a kalsuanziate uh kibang nawlnawl kici hi. Tua hi aa, milip mipite-in theihhuai thubulpi pawlkhat hong omta hi. Ngaitsut huai thu ah, mimal suahtaakna leh gamkhat suahtaakna kibang khinlo hi. Phawkding ah, Zomite migam-milei ah suakta tak in, a khuasa tulsawmsim in a omkhin lel hi.
Bangbang a hizong, a khentaaklo Zomite’n Pasian minthang sak in, a phungpha semsem minam a suah nading un, kipawlna leh biakna makaaite ban-ah, mimal khatciat mawhpuak a hihi. A diakdiak in, Tedim leh Tonzang (Cikha) gam tawh a kinahvawh peuhmah in, thukin in, ngaihsutding thu a hihi. A hang in, Indiagam aa ih sanggamte lobuang midang kuamah in a lungsimtak uh tawh hong vei hetlo ding a hihi. Gamneilo minam in, ciahna ding innlehlo neilo mimangthang tawh a kibang hi. Laizom u leh nau a iit zolo khat, mipi phattuamna a semding in, muanhuai ding hiam?
Zomi movement pen, tuma kumtampi laipek in a kipankhia a suakta Zogam khat a kiphut zawh ngiatding lungulhna tawh minamvai bek hilo, gamvai kalsuanna a hihi. Tuasung ah Kawlgam Vaigam pan pawltuamtuam a omphialzong in Zomi laizom vive a hi uh hi. Tua hi aa, Zomi movement in Kawlgam Vaigam leitung buppi aa om, laizom Zomi teng huam cihtheih a hihi. Gualzawhni hong tunciang in, Zomi kici khempeuh in, a kipatna uh pianna gamtaktak , Zomite kumpi sepna Zogam, a om ding a hihi.
Zomi Federal pen 2021 Kawlgambuai zawh aa, a hong piang khia a hih mah in, Kawlgam sungbek huam a hihi. A deihna bulpi a hih leh tutadih Kawlgaalkapmangpa leh a pawlte hawlkhia in, Kawlgam federal gamkhat phut ding ngimna a hihi. Hithu pen, “Kawlkumpithu aakpi in phiatnelh a kici”, 1947 kumpek aa Kawlkumpitawh a kithukimsa a hi , tudong a tangtung nailo mapanna maban zong kici thei hi. Federal(beelpawl) a hih mah bang in, independence (a suaktagam) a kingah nading’ kalkhat suantoh behlai kulding cihnopna hi. Gualzawhni hong tunciang in, a suaktagam gamkhat a kideihleh Kawlmangpa leh a dang beelpawlpihte thusiamna tawh ki inntuan thei kha ding hi. Thu thak hilo aa, kum70val a hamkhinsa zawilui mah a hizeel hi.
Kawlgam ah kibeelpawlding pen Mizoram pen India ah beelpawlgam a hihmah bang in, Kawlkumpi huhna, a dawlnuam lel a ki hi lel tam? cih dotnop huai hi. Kawlte muhna ah beelpawl hilo-in gambeel a hizaw khading hi. Hong kiteelsak leh, Kawlgam sang in, India beelpawlpihtaak, belhtaak zaw tham a hi hi. A taangpi in bel, mibeelnuam, mihuhna bek a lam-en den peuhmah, khangto vangvang lo zaw hi.
Tua a hih man-in, a suakta Zogam mah mitsuan- masuan pah lel ding maw? A hih kei leh, a beisa mahbang in,minamdangte tawh ki beelpawllai phot in, Kawlgam sung mah ah luiluilai lel ding? cih, teelding lampi nih hong om hi.
Zomi Zogam suahtaakna ding a deih takpi mipite in, mi khatpeuh social media leh mimal kinaina, ki-elna, ki mudahnate tung ah kingalo zaw in, Zomi movement leh Zomi federal te thukhun, kipawlpihte leh a kalsuanzia te kantel in, a piangthei/lo, lawhcing thei/lo cih bang, khinkhai huai mahmah hi.
Hong nusiasa Dr Do Kham in ih masuanpi “ big picture” pen ngaihsun den aa, midang tawh ih kipawlciang “ keep it at arm’s length” cih kammal tawh tha la ni. Nantal’suan
Comment piaknop aomleh...