Nui Keuhkeuh ~ Hau Za Cin
Naupang nui thei tung nui keuhkeuh leh zaknop mahmah hi. Zaknop kisa in a pianna nu leh pa bek hilo a lengla khempeuh in zong pakta in a nuih semsemna dingin hanciampih, thapia, no, maitaisak, thalawpsak keei uh hi. Nungak leh tangval kingai ciilte in lui gei suangtung peuh, khuanawl hanmual gei peuh ah tu tale-uh nopsa in nuihsuakhuai khollo napi khawng gen peuh leh a nungaknu kilungtaisak, kilungnuamsak, kiangtangsak in nui keuhkeuh se hi. Mu leng nopci mahmah a, lah enhuai in, lah pahtakhuai hi. Ei zong amau dingin i kibulh ciang nak hamphat uh hiven. Ahi zongin amau hun leh ei hun kibanglo a, ei nuih hun om a, amau nuih hun om hi.
Ciamnuih gensiamte in mipi paikhopna ah ciamnuih gen in mipi hong nuihsak zaizai hangin naungek nuithei tuung leh lia leh taang kihelte nuih tawh kibang theilo hi. Mopawi ni a monu maitai leh mopawi khit a a maitai kibang nawnlo hi. Nuih ciatciat zong a level, a saanna kibanglo himawk hi. A value kibanglo a, a impact kidang in, a ngaihbanna kikimlo hi. Nang zong na nuntakna ah na nuih keuhkeuh hunte ngaihsun lecin a level na kibang khollo kha ding hi.
Nungakno ‘biangthak nuih’ a cihte leuleu uh lah nuihsuakhuai kigen in kigenlo hita leh a geivua omte kam gen khat peuhpeuh nuihpih, lawppih in buhtei nangawn nuihpih uh hi kici hi. Singkang keu bek mu le uh zong nuihsan uh a, akpi lampai mu bek le uh zong nuihsan uh hi. Tangvalte bangin no tazen leh, kalai, kalai, nak nuihlua kisa a khantawn mangngilh thei nawnlo kici lai hi. A it a ngaih pah loh hangin a lungsim ah thaam kei ci uh hi. Tua bang nungaknote lungsim a thei mahmahte in ‘strike the iron while it is hot’ cih paunak tawh memat pahpah dan uh hi; zongam!
Leitung pen sum leh pai tawh kidemna gam hi. Thupi ding kituh a ki taitehna gam hi. Nopsakna delh a puansilh khempeuh huih in leenmanga taigawpna gam hi. Ngah in ngahta kei leng a hoih pen, a to pen, a lian pen, a limci pen mah a kitum tek mihing kihi hi. Neih leh lam a kicing ding hanciam in mi gawlsung tungsa nangawn a vadang pan a sawkkhia ngam te tawh laitual lenna gam hi. Hau mahmah khin tase leh lungkim nai tuanlo a a behlap theih khempeuh behlap; leitung khempeuh nangawn behlap mah leh a lungkim nai tuanlo ding honkhat om leh kilawm.
Zingciang bang ne ding cih zong a theilo, neihsa a omlo huih mut a lengmang ding tawh a kibang phiala lungsim patau zong lungkim taka a nuih keuhkeuhna gam uh leitung mah hizel. Nei taleh mi pia nuam tuanlo; nei kei taleh mi huhna dinga it nei kikeuhlo cihte lungkim taka or lungkim mello a laitual a lenna gam uh hih leitung bel – a dahte sang a nui keuhkeuhte hampha zaw mawk.
Na kim na pam na et ciang bang na mu a? Inn, mawtaw, singkung, mihing, ganhing, etc. Topa bawlsa vive aive. A bawlpa in it tak, siam tak, neel tak a a bawl hiven. Nang na itpih hia? Na mudah hia? Na kin khol kei hia? A bawlpa lungsim ding na ngaihsutpih ngei hia? Na van neih khat mi in a ut bangin hong hihsak, hong sikcipsak, hong tuatcilsak, hong pampaihsak, hong dopsak mello, hong khualsak mello in omleh na lungsim a na diam?
Topa bawlsa nate i khoi ciang, i zat ciang a bawlpa a lungkim diam, a lungdam diam? Ama maisuah ah maitaina a piangsak diam? Lungdam in naungek nuithei ciil te bangin a nui keuhkeuh diam? Nungak leh tangval kingai ciil te bangin a nuikhawm keuhkeuh diam? Nang nuntakna in mite nuntakna ah nuih keuhkeuhna a piangsak hiam? Na gamtat in mite mit khamsak maw nuih keuhkeuhna ding piangsak?
Nui keuhkeuh kawm in ngaihsun mah dih – na nuih keuhkeuh hun tamzaw maw, na nuih keuhkeuhna hangte bang? Koi pan ngah, kua kiang pan ngah, bangci ngah kik ding, kua kiangah hawmsawn ding? Limtak ngaihsun leng i khuaksung ah tuate khempeuh om khin hi. Nui keuhkeuh in. Nui keuhkeuh ni. Nui keuhkeuh sak ni. Hau Za Cin
Comment piaknop aomleh...