Ka muhpak US Gamthu pawlkhat – 54
Pasian Thupha Taktak
Kawlgam sung zong hi lo a mi gam mi lei ah, Kawl kumpi in pension hong piak zawh ciangin nasep ka ngah theih mawk pen, ka ngah tungg lai in a hi ding mah hi ka cihnop phial hangin, a sawt semsemteh ka ngaihsun kik phapha a, hih bang a nasep nuam nasep ol ka ngah kik theih pen kei pilna kei siamna hang bek hi lo, Pasian hong panpihna hang vive bekmah hi khong tah aa ..ci in, Pasian phat lo in ka om thei kei hi. Khanghamsa gamdang mi, gammi suak nai lo nasep hoih nasep ol a ngah thei kha zong, kei bek mah hi pah in ka ki-um a, kei leh kei ka ki-angtangsak mahmah hi.
Nasep hongpiak ciangin nasep kipattheih pah om nai lo a, nasep siamna dingin nasepna tawh kisai langlut (training) na a tuamtuam hong kahsak phot phitphet hi. Hong laakthak 4 khawng ka pha uh a, ka lawmte mikang nungakno nih leh kum 40 a pha ding nupi khat tawh ka hi uhhi. Ahi zongin ka training kahna sung ah, ko a thak pawl bek ka hi kei uhhi.
Kum nihta teh ‘refresher course’ paisak kik pahpah uh a, tua a kah kikte tawh kigawmin 20 val bang ka pha uhhi. Kei a khangham pen mah ka hih banah minam dang kei bekmah leh mivom nih khawng bek ka hi uh a, tua lo teng mikang vive leh Mexican/Hispanic khat leh nih ahi uhhi. Nasep gim omlo ahih manin mikangte in nai tha a tam loh hangin tu a kei nasep za DSP (Direct Support Professional) pen na sem nuam bilbel pen uh ahihi. A pau zong tel tumtum lopi mah in training ka kah pah hi.
Laivuanna hong bawl ciangin ongmat 80% ta hi a, true or false dan ‘multiple choice’ vive a dawn ding ahih manin, hong hilh lai in a pau ka tel meelmeel kei hangin, lai vuan taktak ciangin a lai tawh hong kigelh ka sim ciangin kitel mahmah leuleu a, ongmat vive ki-ngah veve hi. Kha khat sungin Certificate (4) ka ngah a, a tuate ngah kei leng a kisem thei lo ding hi leuleu hi. Internet On line ah kha 6 sung laisim ding leh laivuan zong omsak lailai hi.
A pau uh zong tel tum melmel lo ka cih ciangin a maan taktak mah a gen ka hihi. Amau kiang taktak ah ih kihel ciangin, ei aa’ding peuhmah hong ngaihsut sak lo in, a mau pau ngeina in pau lel uhhi. Ciamnuih khat peuh tawh hong zop bang ciang in bangteng gen hiam cih kithei lo semsem aa, ka gei ka pam ate a nuih hangin ei kinui thei khollo hi. Kawlgam hong pai mikangte pen amau hong pau ciangin ei tel theih ding a deih manin, a aw leh a kammal lo ngiatngiat aa hong gen pen a tel mahmah ih kisak deep hangin, a phual taktak ah tua bangin hong pau lo uhhi. Accent kici awkaih awsuah tuamtuam zong a mun a mual tawh kizui in tampi tak na nei lai uhhi.
Ka nasepna pen thatang tawh nasepna hi lo a, a thu a la tawh ki-ukna sung ahihi. Ka micin ka mi kepte uh pen thum pha a, inn khat sungah kikoih hi. Khan khat ah khatta omsak hi. Anneek tuidawn kicingtakin pia hi. Khatpa lo buang in setzungah nasep ngah uh hi. Mikangte nih leh native American kici Red Indiante khat ahihi.
Native American pa pen mi kicing taaklo dan a kiseh ahih hangin, zan 12:00 Mid-night pan zingsang nai 8:00AM dong kep ding cinh dingin kiseh a, tua lo hun khempeuh ama thu vive a gamtang ahihi. Lamsiauh lam pai (walking) uuk bilbel ahih manin khe tawh lam pai den hi. Nipi ni kikhop bang hahkat mahmah zaw lai a, a tavuan nei a kem (guardian)te’n hong pi tangtang hi.
Mi ban lo veve ahih manin mawtaw bang akihawlsak ding bang hi lo hi. Amah pen an nene mawk in a omna peuh a lusu in naksia mahmah lai hi. Black & White tawh lim kisuaite naupang neu mawl mah bangin meel tuamtuam suaihna laikung (color pencil) tawh zemzem hi.
Khatpa pen a lungsim mawk bek zong sangin a cidam lohna buai huai zaw hi. Khat veivei siikkeu zong tawi thei lo hi. Lam zong pai thei lo hi. A hoih hun ciangin lampai sunsun leh nawh pai mahmah a, a thatang zong hat mahmah hi. Ahi zongin eipau in gonggaw peuh ci pong ve hang in, mikang pau in ‘seizure’ ngah thei ahih manin tua sung teng ei kep theih luat om lo aa et khong bekmah hi zaw hi.
Kei tawh kithuah ding a, hong vaipuak piakpa pen a kum 21 pha hi. Hai dia lah theihloh nei lo, pil dia lah vanglak cihte pawl hi. Naupang kum 6 apha pante lungsim dan a vom mahmah khat ahihi. A ut a deih tam in hong ngen thithe hi. Pau khauh tawh kitaii ngam lo in zol bawl kawmin a thu a la tawh gen gen kul hi. Ahi zongin a sawt teh ki-ngah kei! No!.. ci biikkbeek leng hong mang mahmah leuleu hi. A thu gen kampaute zong aw khum in thusiam (sweet & polite) mahmah hi. Ko a kem tu tadih in 4 ka pha uh a, 24 hr kitatsat lo in a cing ka hi uhhi.
Hih thu tawh kisai pen kei nasepna inn khat tawh kisai kong pulaakna bek hi a, hih bang dan a mi cidam lote leh puteek piteek kepna mun pen khua khatah mun tampi ah om a hih manin khat leh khat, ih kep ami a kibat loh mah bangin, nasep dan zong kibang khin lo hi. Nursing home dan pen tam mahmah aa, mihau mahmahte kikepna piteek puteekte omna leh a zawng mahmah kumpite sum tawh kikepnate cih bangin a tuamtuam in om euau lai hi.
(azom omlai hi…)
Agelh: Awn Za Pau
Comment piaknop aomleh...