Buaina abei nadingin
A masa in mihing te pen ih lungsim anat ciangin ih vekpi in ih haitat khitlam ka thei hi. Sia Haupu in lainasim laitakna heh asuak leh tawmvei, nikhat ninih khawlphot inla tuateh lai na thuhding a om ahihleh thukpan lecin thu hong hoihpai zawhamtang ding cihi. Maan hi.
USA leh USSR kikal kidemna ( Cold War) a pianlai in galhiam pawlkhat siahhuai piangsak lua ahih manin tuate zatloh dingin a gam Nih un thukim uhhi. Tuhun in zong leitungah kaat kihel ( Chemical) pawlkhat leh Lungno kihel ( Biological) pawlkhat galhiam te tampizatloh dingin ki khaktan aa, nuclear pawlkhat kikhiamin pawlkhat ki susia hi.
Tuamah bangin ki lawmtatna, ki zopna khat peuhpeuh ah I vanzat pawlkhat ahi, ki mawhsakna, neubawlna, haamsiatna, simmawhna, tungnung tuanna, elpauna cihbang pawlkhat te I kiamding leh I suksiat ding pawlkhat te siangsak dihni.
Kizopna ah lungduaina kisam hi. Lungduaina cihpen pilna pan hong piangkhia hi aa, pilna I cihpen midangte ngaisiamna, theihsiamna pan hong piang hi. Ki pawlna ah thubuai aom ciangin lungduai tak in kilemna bawlding cihtak ciangin maivil (appeasement) ding cihzong hituan lo hi. Thubuai aom ciangin lawmte I gensiat sangin thungen masa lehang, I lungsim hong laihsak maw, nang panpih kullo in tua minu mipa Pasian in a lungsim a kikhalsak na mu theiding hi. A maute adingin thu ngetsak semsem lehang ki zopna hong hoih pai semsem dingaa, Pasian sepding khat asepsak zong na hipah hi.
Thubuai I tuakkhak ciangin a tamzaw in thunget I hatloh lam ka tel hi. A hehsak pa ihi aa, na hehsakpa ahihzongin tuapen thupi masa lo hi; a gamtang masa dingin Pasianin hong lamen masalo ahihlam I telding kisam hi. Thubuai khat ki theihmawh bawlna pen kisiasuak thei aa, thubuai avending zakai na in khasiatna te khangsak in thu leh la te kisiasuak thei hi. Tua ahih manin thubuai khat peuhpeuh I neihciangin Pasian dongin thu aveng nangin manlang tak in I hanciam ding thupi hi.
Thubuai phelsianglo cih himhimpen eimahmah hong buaisak bek hilo in Pasian tawh ki lawmtatna tampi khaktan in I thungetna te hong ngahsak lo hi. Taktak in I khasiat ciangin I ngaisut ziate leh I gamtat ziate haivai thei mahmah zaw hi.
Ki zopna leh thubuai a veng nadingin nang lampan, ei lampan khiapsukna leh ki leptuahna leh amau kitangsapna te masakna cihbang na hih theihzah in sem in. Tua hihleh “ Thupha Ngah Mi” ( Beattitude) na hiding hi. Hih mahleh kilemna adingin nasep ciangin Pasian’ sepding khat aseem na hihi. Pasianin ki lawmtatna ah ki lemna ding a vaihawmte ama tate a na cihna zong tu-a thu hang mah ahihi.
Pasian tawh na kizopna vaibing sak kha kei in, I khua I tui, I minam mindai sak lel aa, Pasian sepding tampi khaktan ban ah ei mah leh eimah tuisa akibuak ihihi. I khanggui ahoihna dingin veina lianpi tawh ngaihsut teta mah in kong hamciam hi.
Thawn Tuang
Zomi Angvaan
12 March 2011
Comment piaknop aomleh...