Thumasa :: Tua a lamdang thupha ih cih ding bang hi a, koi mun san ah om, or kua ading hiam, cih te en suk ni. Thumasa: Mihing hihna tawh thupha a kisam lo khatbeek ih om kei hi. Pastorte thupha kisam sem a, memberte in thupha mun khempeuh tungpan in lam-en zaw lai uh hi. Sumbawlte leh sumzong te in thupha hongluan theihna naakpi leitheih hileh a neihkhempeuh tawh khekngam ding hi. Mihingte khat leh khat lam hoih tawh ih ki pan pih ciang in, a tawpna ah ih ki sathei zel hi. Pasian nasem in ih kituat hang in, ih nasepna pen ei khaici tuh ding mah in ih ciamteh hamtang hi. Tua a hih leh thupha bang hiding hiam, thupha ih cih in Pasian hongpiak lungdamna tawh a ki zom tawntung ama minthanna ding leh mihingte ading in zongh a kicing nopsakna te a hi hi.
1. Mawhna bawl tualthat khatpa tungah thupha:
Pasian deih loh penpen leitung leh vannuai ah mawhna leh hazatna a hihi. Cain in a sanggam khat neihsun Abel hazatna tawh hong that kha hi. Tualthat masa penpen Cain a hihi (Gen. 4). Cain in amawhna hang in galtai a hih lam pen ki tel hi. Kei hong mu kha peuhpeuh in hong that kha ding hi ci in, Cain in ngaihsun hi. Ahizong in Pasian “tua bang hilo hi, khatpeuh in Cain a thah leh tua-pa tungah a zah sagih in ki thuk ding hi, ci hi. Mi khatpeuh in Cain a thahlohna ding in Topa in Cain tungah ciamtehna khat koih hi” (Gen. 4:15). Pasian in mawhna deihlo a, a hizong in mawhnei mite nawlkhin pah hetlo hi. Tualthatpa tungah Pasian thupha lian mahmah ciaptehna khat a om hi. Mawhna bawl theihna ding ciaptehna hilo a, Pasian in a bawlsa mite bangzah in ih mawh zong in hong itna beituan lo hi, ih om nana ah Topa in hong itna thupha namkhat tawh g hong ciamteh hi, tua thupha pen mi mawh pen te tung ah zong a tungsak veve, itna Pasian a hihi.
2. Tuithawl khat tawh a lungkham nuta te Pasian in tuikhuk khat pia hi:
Hagar leh atapa Ishmaelte innpan in Abraham’ zipi thuneihna tawh ki hawlkhia hi. Innpan in tuithawl khat leh sun- an nek-khat tawh nutate hong pusuak uh hi (Gen. 21:8-21). Tuithawl sung ah tui hongbei ciang in sehnel gam sung a hih man in tuiduh in sihding bek hong mai-ngat uh hi. Naupang leh a nu dangtak/dangkeu mahmah in a omciang in, naungek munkhat ah nusia in tuiduh in asihding ka munuam kei hi, ci in a nu in nusia hi. Naungek nakpitak in kap a, Pasian in tua naungek kahna aw za hi, Hagar aw naungek nusia kei in, a cih khit ciang in “a mitvaksaka tuikhuk khat Pasian in nuta te pia hi.” Tuithawl khat tawh a buai nuta te, Pasian in tuikhuk khat pia hi. 2010 kum in Pasian in na mit hong honsak ding a, thawlkhat na kisapna mun mah ah tuikhuk hongpia ding pa ih biak Pasian a hihi. Tuni in amah nang leh kei ading in nungta lai hi. Muanglah kei ni, belzaw ni. Taisan ngeikei ni, va delh zaw ni. Ama khiangpan in ki nawlkhin ngeikei ni, vazuan den zaw ni. Ama innsungah lengla bangdan in om ngeikei ni, va innteek zaw ni. Thupha naak ih cih in ama sungbek a hihi.
3. Crusade cial zolo te tungah khanlawhna:
Ezekiel pen Pasian in guhkeu kuam khat ah pai pih hi (Ezek. 37:1-14). Ezekiel veina zongh hi masa lo mai hi, Pasian in paipih hi ngiat hi. Guhkeu honkhat in, nuntakna kisam ka hih man un crusade hongbawl in cih ding nangawn vaihawm theilo/zolo uh hi. Guhkeute pen nungtolh lua kisa, biakinn paingeilo cihbek zongh lo, keucip uh hi mai hi. Evangelists, pastors te lamsapding zongh vaihawm theilo uh hi. Nuntak ding zongh lawpna nangawn a neilo phial uh himai hi. Pasian kiangpan in hongpai a nungta Thu ih cih pen a keucip, a nungtolh, a ki nusia cipte nungtasak ding a hihi. Ezekiel khuak in ngaihsun zo peuhmah lo a hih man in, Topa aw nangbek in hih Thu na thei hi ci hi (v. 3). Thu azak theihna ding in Ezekiel aw amaute tung ah gen in Topa in ci hi. Guhkeu khempeuh thagui, thatang, taksa te tawh hong kidim kik a, gal a do thei lian ding galkapte hong bang uh hi. Pasian in hih pen hankhuk sung ah vuisa tawh a kibang Israel mite etsakna hi a, a gamvuah ka tengsak kikding, nuntak nuam tawh ka ompih kik ding hi ci in Pasian kiciam hi. Taksa leh kha lam ah guhkeute sang in zongh keuzaw na kisak hun om ding hi, Pasian in kua hiam khat tungtawn in nang hong nungta sak kik ding hi, na tha hongmalh kik ding hi, tua ding in Pasian hong kiciam khin zo hi. Evangelist a paiding te, or Pastor te, LST sangnaupangte, Pasian in ama thugen ding in hongsawl na hih limlim leh laukei in, Pasian in ama Thu a mahmah in hong gen ding a, nang mah in mite tung ah Pasian nasep lamdangte namuh kum 2010 hong hiding hi.
4. Ki khenkhap hunpi sungin kilemna thupha:
Saul kumpipa asihni dong mah in galdo in a hunbei hi. Gamdangmi Philistine te tawh zongh ki do den hi, beh leh pawlsung ah zongh ki elna leh ki dona beingeilo hi. David kumpi hongsuak a, gamsung leh innsung ah kidona veng theilo hi. Ahizong in Pasian in David ompih a hih man in gualzawhna pia zelzel hi. Gamdang mite bek tawh kido hi lo in, David innkuan sung mahmah ah zongh nausau tawh kido na a sihni dongphial mah vengthei lo hi. Gamdang mite tawh kido pen a dan mah ding in kituat thei a, ahizong in ei innkuan sung ah buaina hong ven theihloh ciang in, thu haksa penpen a hi hi. Tua hunsung mah in, Solomon kumpi hongsuak a, Pasian sathaunilhpa hongkhan khiat takciang in David innsung a buaina te tawmtawm in hong veng hi, apa galteng tawh zongh hong kilem kik thei mawk hi, gamsung ah beh leh phungte hong kilem hi, gamdang mite tawh ki lemna lianpi hongpiang hi. Kum 40 sung kumpi hong sem a, galdo ngeilo kumpi Solomon bek omhi ci in Laisiangtho in ciamteh hi. Solomon pen hong suak Messiah etsakna zongh kici hi. Zeisu pen ki lemna Kumpi a hihi. Pasian in 2010 kum pen ih pawlpi sungah kilemna kum hongsuak sak ding in upna tawh ih gen hi. Ki lemna ih cih ciang in, ih lungsim leh Pasian ki lemding a thupi masa penpen kalkhatna a hi hi. A nihna ah ih innkuan leh Pasian/pawlpi hi a, a thumna ah ih pawlpi leh siapa, a lina ah ih pawlpi leh section, section leh district, etc. te hong hito ding hi cih keima ngaihsut tawm a hihi. Mimal leh Pasian kizopna a hoihma teng in, mite tungah kilemna thupha ih bawlthei ngeikei ding hi. Ki lemna thupha a bawlding pa pen, Pasian tawh a kilempa a hih masak kultawntung hi.
5. Ki pumkhatna thupha tawh a siding khat hotkhiatna thupha:
Saul kumpi sep hun laitak in Filistiate tawh kido ding in giahphual hongsat uh hi. Pasian tungah thudongh masalo in galdo ngamlo uh hi. Siampipa Samuel giahphual ah ni 7 nidong hongpai ding lam en ngak uh a, siampipa hong kilang vetlo mawk hi. Kumpipa thuneihna tawh mi khempeuh antang ding in thupiak a hih laitak in, a tapa Jonathan leh a sila pa in khuaizu nekha uh a, a tha uh hatkik a hih man in gal hong zo uh hi. Ahizong in antan hunsung a, nek leh dawn tawh thukham palsat Jonathan pen thahding a hih laitak in, mipi te ki pumkhat uh ahih man in, ei tungah gualzawhna hongpian hih Jonathan hanghi ci in, tuani in mipite in ki pumkhatna tawh thukham palsat a, asiding pa honkhia uh hi. Jonathan a kithahding pen thuman a hihi. Ahizong in mipi te in ki pumkhatna tawh Jonathan honkhia a, Pasian in pomsak hi. Ih pawlpi sung hoihna ding, ih ki makaih a hoihna ding in ih gupding honkhat omkha maiding hi, ih ki pumkhatna tawh ih honkhiat ding thuhoih honkhat om kha ding hi. Tua dan nam ki pumkhatna thupha ih ki makaihna nuai ah ih ki tangsam kha ding hi. Zuau thu ah ki pumkhatna hilo in, ki khenkhapna ding in ki pumkhatna hilo in, ki gawm khop ding nam ah ki pumkhatnate in ei sung ah thupha lian mahmah hong hi ding hi.
Thu khupna:
A tungah thupha namnga te ih en hi, hihte pen mimal, innkuan, kipawlna leh ki makaihna sungah ih ki tangsap mahmah thuphate hiding hi cih kei mimal thangahna pan in kong hawpsawn hi a, Topa in thupha hongpiaksak ta hen. Amen.
Rev. Dr. Suan Za Khup
Comment piaknop aomleh...