Ei Zomi sungah biakna, pawlpi tuamtuamte le kipawlna tuamtuam te-in i Biak Pasian i itna le Ama thu i zahtakna lahna–in Topa’ deih nasep hoih tampi i sem hi. Tua teng khempeuh lakpan-in Zomi Khangno kipawlna (ZYA) te’ nasep hoih a sepnate uh tamvei simsim mukha ka hih manin thupi ka sa mahmah a, Pasian thu ahi Lai Siangtho tawh zong kituak sa mahmah ka hih manin hih nasep hoih thu Lai Siangtho siksan in kong gelh hi.
Nasep hoih i cihin banghiam? (Gal. 6:9)
Nasep hoih i cih in bang hi-a, ‘hoih’ i cih pen bang tawh teh i hiam? Nasep hoih i cihte na hoih sepna ahi hiam? Na hoih sem napi sum tam lo ahih manin nasep hoihin i sansak zo kei hiam? Lawmpa nasep hoih peuhmah ei, lawmnu nasep hoih khol kei ei, i cih ciangin i tehna bang ahi hiam?
Ei leitung mite muhna ah nasep hoih i cih ciangin gimlua khol lo-a, sum tampipi ngahnate hizaw hamtang hi. Khasum tampipi sanna, sum meet tampipi ngahna, olno taka hauhna (kilau mahmah ahih teh a baih bel om sam kei), sep thaman tawh kituaka sum ngahna, le sum lut theih nadinga lampi tampi neihna, cihte hizaw pian hi. Sum tam ngah tase keileh mi khatin ama nasep nuam sa mahmah lel hi napi, nasep hoihin i simsak kei lai hi. Mi khat in a nasep nuamsa maw nuamsa lo, a pumpi cidamna le innkuan kalsuanzia tawh kituak maw kituak lo, cihte zong i en khol kei zaw hi. Sum kingahte in innkuan sung, pawlpi sung le minam adingin phattuamna pia maw pia lo, cihte zong i en man kei-a, bangzah ngah hiam, cih bekbek i lunglut zaw se hi. Tua hi-a, mite muhna ah nasep hoih i cih in gimlua khol lo-a sum tampipi ngahnate ahih leh Pasian muhna ah bang ahi hiam, cih en suk ding hi hang.
Pasian muhna ah nasep hoih i cih pen na hoih sepna ahi hi (Gal 6:9). Greek kamin ‘hoih’ cih pen a tawm pen namnih om hi: ‘agathos’ le ‘kalos.’ ‘Agathos’ pen nuntakna le sepkhiatna tawh kisai na hoih sepna-in kizang zaw a, ‘kalos’ bel inn hoih, lo hoih, mel hoih, cih bangin kizang zaw hi. ‘Agathos’ in neihna le ngahnate gen lozaw a, i neihsa khatpeuh tawh sepkhiatnate genzaw hi. Gal 6:9 sunga na ‘hoih’a cih pen ‘agathos’ ahi hi. Tua hi-a, Pasian muhna ah nasep hoih i cih in na hoih ngahna peuhmah genkha lo-a, na hoih sepkhiatna a genzaw ahi hi. Nasep hoih sepna thu tawh kisai-in Samaritan mihoih pa’ nasepzia i etteh theih ding kisam hi. Jerusalem panin Jericho ah khual a zin laitakin a neihsa khempeuh kilaksaka, a si dektaka kinusia mi khat tuakkha hi. Tua pa pen a theih ngei zong hi loin a muh ngei zong hi lo hi. A khuapih tuipih zong hi loin ama ading phattuamna a bawl ngei mi zong hi beek lo hi. A si ding le lampi-a kinusia khat hi lel a, si le nai tawh a kidim khat hi lel hi. A neihsa khempeuh a kisut khin ahih manin bangmah nei nawn lo-a, ama tung panin ngah nading peuhmah bangmah om lo hi. Tua ahih manin tua lampi tungtawna hong paisuk Siampipa in misi dektak pa a muh ciangin awlmawh loin paisan ziau hi (awlmawhlohna pen muhdahna sangin siahuai zaw).
Levi mi khat zong tua mah bangin hong paisuk a, ahi zongin misi dektak pa don tuan peuhmah lo hi. Hunbit-a Pasian nasem a kicite, mite’ zahtakna a ngah Pasian nasem a kicite, Pasian nasem minthangte in tua mi sidektak pa don nuam lo uh hi. A don man lo uh hi lo hi. Jerusalem pana hong ciahsuk ta uh ahih manin Biakinnpi-a a nasep ding khempeuh uh a zokhin uh ahi hi. A don nuam lo uh hi-a, daipih ngam loin a nitkhak ding uh a lau uh ahi hi (siampite in misi lawngkha leh uh kisiansuah kul). Ahi zongin Judah-te simmawh mahmah le a kih mahmah uh ahi Samaritan-te khat in tua lampi hong tawnsuk hi. Mi sidektak pa a muh ciangin hehpihhuai sa-a, paisukin a natnate tunsak hi (hehpihhuai sa napi-a huhlohna pen hehpihhuaisaklohna mah tawh kibang). A sathau tawh a liammate sawpsakin a leenggahzu nuhsak hi. A sakol/la tungah tuangsakin tawlngak theihna giahbuk (motel) ah paipih a, hoihtakin khoi hithiat hi. A zingciangin giahbuk cingpa kiangah sum tangnih pia-a, hih cinapa hoihtak na khoisak in. A bei zahzah kong paikik ciangin kong dinkik ding hi, ci-in vaikhak hi. Ngah nading peuhmah om lo – beina vive! Ahun bei, a thatang bei, a hamphat nading teng taan (a sakol tung tuangkha nawn lo), a neihsate bei, a sum a paai bei, a thupina zong bei tuam (sakol kai pa pen a tunga tuang pa’ nasem/sila ahih manin mite muhna ah sila/nasem khat suak) ban ah ngahkik ding cih thadah a sum a paai bei beh lai ding ahihna kimu thei hi (Luke 10:25-37).
Topa Jesu in nang le kei a tuaci dingin hong deih hi. Ei le ei i ki-it banga i vengte i it theih ding hong deih hi. I vengte cih pen ei hong huh ngeite, ankhing hong piapiate, i lawm i gualte, le i inn gei-a tengte hi masa lo hi. Ei’ huhna a kisam peuhpeuh pen i vengte ahi hi. Ei le ei i ki-it bangin ei huhna a kisam peuhmah i it ding ahi hi. Nang tunga hong kibawl ding na deih mah bangin mi dangte tungah zong na bawl in, ci-a Jesu hong vaikhaknate zong phawk den ding ahi hi. Ei mihingte bel ei tunga hong kibawl ding i deih hang, mi’ tunga i bawl ding kithasial se!
Tua hi-a, na khat peuhpeuh i sepma ahi-a, i sep laitak, le i sep khitciang ahi zongin ei le ei i kidot hamtang ding thu in banghiam cihleh hih ka nasep pen bang ngimna tawh ka sep hi-a, bang lam-etna tawh ka sep ahi hiam. Banghangin hih nasep sem ka hiam, cih ahi hi. Pasian minthan nading (ei’ minthan nading hi lo) bek ngimna tawh mite phattuam nading ahih leh (ei’ meet nading hi lo) tua nasep pen na sep hoih hi-a, Pasian nasep ahi hi. Tua bangin citak takin na i sep leh thaman hong pia ding pen Topa mah ahih manin ama tung bek ah i lam-etna i koih ding kisam hi. Tua hileh i sep peuhpeuh nuamsa-in lawp ding hanga lungdam taka na hoih semte (nasep hoih neite) i suak ding hi.
Lawptakin TOPA na sem in, a cih phawk tawntungin na hoih sep cimtak kei ni (Late 100:2; Col.3:23; Gal 6:9). Minphatna bel Topa ading bek hi; Deihgawh se dah ni. Mi’ muh dinga na hoih a sem ihih leh mi’ na a sem ihi-a, Pasian muhna ah na hoih i sep leh Pasian nasem ihih manin Ama’n thaman hong pia ding hi (Matt 6:1-4). Pasian mitsuan gige sa-in nahoih sem peuh lehang a hun a cin ciangin a gah i at dinga kuama khaamtheih loh le kuama hazat theih lohin Topa in i sep thaman hong pia ding hi. A masa-in thu-um mite tungah na hoih sem ding hanga, tua khit ciangin thu-umlote tungah zong sem ding hi hang (Gal 6:9-10).
A nungta Pasian a bia lo mite i bat khak hetloh ding thupi hi. Leitungmite in a kisialhpih dingun na sem uh a, minphatna le pahtawina a ngah nadingun na sem uh hi. Mite thupisak ding bek hi loin amau thupha ngah nadingin zong na sem uh hi. Hihte pen leitung mite lunggulh ding bek hi-a, ei Pasian’ tate in i lunggulhkhak hetloh ding ahi hi. Tua ahih manin kong it ka sanggamte aw, Topa sunga hanciamtaka na nasepnate uh a mawkna suak lo hi cih thei na hih manun kiptakin ding un. A kilok zo lo dingin om unla, Topa nasepna ah hanciam tawntung un (I Kor 15:58).
Miss Dai Khawm Ciang
LCEC (Lois Children Education Center)
ZYA Magazine
Comment piaknop aomleh...