Ciampeelo thutak 4th January, kum 73 cing peetmahta
Kawlmi te-in, British Empire khutsung pan-in, suahtaakna a nget uh ciang-in, British kumpi in, Khamhtungmite lungkimna kal leh, kisamsak a hih man in, Panglong khua ah Kawlmi (Burma proper) leh Khamhtungmi (Hills areas) thukimna kinei aa, Panglong agreement a kici a hihi. Hih Panglong thukimna siksak in, ZaanggamlehKhamhgam a kigawm gamthak- Union of Burma- a hong piang khia a hihi.
British te’n makaai General Aung San a sih hang-in, ciampeel tuanlo in, AungSan- Attlee Agreement pan PM U Nu tungtawn in, Nu-Attlee Agreement tawh Beelpawlgamthak (The Union of the Republic of Burma) suahtaakna hong pia veve uh hi. Tuabang lamhoih hong kilak hi-na pi-in, tudongciang kuamah inntuan zolo cihpen, kua hang cih, ki dotdot kulnawn lo hi. Lungdam dingzah in, kuamah kilungdam zolo mawk hi.
Tuni ciang-in, hih Beelpawlgamthak a suahzawh kum 73 hong cingta hi. Mihing bang hileh pension paikhinzo pek ding hi aa, innkuan khat hi lehzong tulehta tawi-in, innluahte lobuang, inntuan mangkhin dinguh a hihi.
A picing thukimna a omtheih na ding-in, kimeeltheihna, kilawmtaatna leh, a thupipen ah khatlehkhat kimuanna a om masak kul hi. Tua tawphah te’ a omna ding in zong, hunsawtpimah kisam leuleu hi.
Kimuanna zong, a sia-a pha theihtel sitsetna om leh thugil zawdeuh aa, thu kitheilo in, kipummuan mawk bel a hoih tawh a kibat hang, sauvei kimanglo thei hi. Tua ban-ah, a thu dungzui-in, muanhuai-muantaak cihbang zong omlai hi.
Leitung pen kimuanna(trust) tawh kilam a hih man-in, kimuanna a omlohna munlehgam te zawngkhal genthei phadiak uh hi. Christian te aa ding-in, “In God we trust”-Pasian mah muanhuai pen himah taleh, Pasian limlehmeel a pua mihing khatlehkhat zong, kimuanhuai leh kimuantheih dingzong thupi cihnopna a hipah hi.
Kimuanna omkei leh, vanlei-vanzuakna zong, tang’cing theilo hi. Sumlaidal(paper money) pen kimuanna ngiattawh a kizang hi aa, a kimuang zawdeuh gamte sumzong manneizaw pah hi.
Paanglong thukimna ah, a kihelte kikal ah, khatlehkhat bangzahciang kimuanna om cih pen a kikanzo nawnlo phial, taangthu hong hita hi. “Hakaai pahtaak lungheng” a kici zong-in, kua te muanhuai/lo cih-bel, a thubek hilo-in, gammite nuntaak-khuasakna in, hong lakkhia hi.
Mimal hi aa, kipawlna a hizong in, kamciam piakding baihsak lo-in, ih piak leh zong ciampeelloh ding, lunggulh huai hi. Kamciam peello te, mi thupi gamthupi te a hi uh hi.
Ciampeel ngeilo a nungta Pasian ih theih mapek in, vaphual a bang ciampeel ngeilo, “Ciimnuai ah sa kibaak Geeltui ah a kithuk”, lungdamhna a manghilh ngeilo-Zosuante hi hang. Abraham tung ah kamciam pia-in, a tangtung sak Pasian biate-in, Pasian minamte zialehtongte zuankik dih ni.
Ei huaihamna, kiliatsaknopna leh thazawmna tuamtuamte hang-in, misuahtaakna a khaktan ih hihkhak ding’ deihhuai-lo lua hi. Midang te’ a picing suahtaakna ih piakzawhna ding, cihtakna leh gentelna, cihbang a kisam thupha-te zawtciat leeng… Nantal’suan
Comment piaknop aomleh...